Funkcionalizacija filipsita cetilpiridinijum-hloridom i heksadeciltrimetilamonijum-bromidom i njegova potencijalna primena

Abstract

Hemijskom modifikacijom zeolita površinski aktivnim supstancama kao što su dugolančani organski katjoni dobijaju se materijali sa hidrofobnijim površinama u odnosu na polazni zeolit koji imaju afinitet za adsorpciju slabo polarnih molekula. U ovoj doktorskoj disertaciji prirodni zeolit filipsit iz ležišta u okolini Napulja u Italiji modifikovan je površinski aktivnim supstancama cetilpiridinijum-hloridom i heksadeciltrimetilamonijum-bromidom. Dobijeni uzorci organo-filipsita su okarakterisani određivanjem specifične površine, infracrvenom spektroskopijom sa Furijeovom transformacijom (FTIC), simultanim termijskim analizama (TG/DTA), određivanjem zeta potencijala i određivanjem tačke nultog naelektrisanja. Polazni uzorak filipsita je pored ovih metoda okarakterisan i rendgensko difrakcionom (XRPD) analizom, skenirajućom elektronskom mikroskopijom sa energetski-disperzivnom rendgenskom analizom (SEM-EDS), određivanjem hemijskog sastava i određivanjem ukupnog i spoljašnjeg kapaciteta katjonske izmene. U zavisnosti od količine organskih katjona upotrebljenih za modifikaciju, na površini filipsita se formira monosloj ili dvosloj organske faze. Pri formiranju monosloja dolazi do jonske izmene neorganskih katjona na površini filipsita sa cetilpiridinijum i heksadeciltrimetilamonijum jonima, dok se pri formiranju dvosloja pored jonske izmene javljaju i hidrofobne interakcije između alkilnih lanaca organskih katjona. Pokazano je da modifikacijom nije došlo do promena osnovne strukture minerala i da su organski katjoni prisutni samo na površini filipsita. Organo-filipsiti su nakon karakterizacije ispitivani kao adsorbenti slabo polarnih organskih molekula i to: mikotoksina (zearalenon, ohratoksin A, aflatoksin B1) i lekovite supstance (natrijum diklofenak)...

Chemical modification of zeolite with surfactants such as long-chain organic cations yields materials with more hydrophobic surfaces than the starting zeolite that have an affinity for adsorption of low polar molecules. In this doctoral dissertation, natural zeolite phillipsite from a deposit near Naples in Italy was modified with surfactants: cetylpyridinium-chloride and hexadecyltrimethylammonium-bromide. The obtained organo-phillipsite samples were characterized by determination of specific surface area, Fourier transform infrared spectroscopy (FTIR), coupled thermal analysis methods (TG/DTA), determination of zeta potential and determination of the point of zero charge. In addition to these methods, the initial phillipsite sample was characterized by X-ray powder diffraction (XRPD) analysis, scanning electron microscopy and energy dispersive X-ray spectroscopy (SEM-EDS), determination of chemical composition and determination of total and external cation exchange capacity. Depending on the amount of organic cations used for modification, a monolayer or bilayer of the organic phase is formed on the surface of the phillipsite. During the formation of the monolayer, ion exchange of inorganic cations on the surface of the phillipsite with cetylpyridinium and hexadecyltrimethylammonium ions occurs, while during the formation of the bilayer, hydrophobic interactions between the alkyl chains of organic cations occur in addition to the ion exchange. It has been shown that the modification did not change the basic structure of the mineral and that organic cations are present only on the surface of the phillipsite. After characterization, organo-philipsites were tested as adsorbents of low polar organic molecules: mycotoxins (zearalenone, ochratoxin A, aflatoxin B1) and drug (diclofenac sodium).