Uticaj biljke domaćina na kriptičnu diferencijaciju populacija vektora Hyalesthes obsoletus Signoret, 1865 (Hemiptera: Cixiidae) i epidemiološke puteve prenošenja 'Candidatus Phytoplasma solani'
Cixiidae) and on epidemiological transmission routes of 'Candidatus Phytoplasma solani'
Metapodaci
Prikaz svih podataka o disertacijiSažetak
Hyalesthes obsoletus, vektor biljnog patogena 'Candidatus (Ca.) Phytoplasma
solani', smatra se polifagnom štetočinom od ekonomskog značaja u centralnoj
Evropi i Mediteranu. Istraživanjima sprovedenim u jugoistočnoj Evropi, koja
gravitira centru arela vrste i gde je zabeležen značajan broj 'Ca. P. solani'-
uslovljenih biljnih bolesti, utvrđeno je postojanje četiri asocijacije vektora sa
biljkama dualnim domaćinima: Convolvulus arvensis (Ca), Urtica dioica (Ud), Vitex
agnus-castus (Vac) i Crepis foetida (Cf). Populaciono-genetičkim analizama
mitohondrijskih i nuklearnih markera (mikrosatelita) utvrđena je kriptična
diferencijacija simpatričkih (uključujući sintopske) i geografski udaljenih H.
obsoletus populacija na tri filogenetičke linije uslovljene biljkom domaćinom: (1)
Ca-Ud, (2) Vac i (3) Cf. Pored jasne diferencijacije na mitohondrijskim genima
(1.1% - 1.5%) i mikrosatelita koji potvrđuju izdvajanje populacija u jedan od tri
klastera prema biljci domaćinu (pripadnost >90%), podršk...u za izdizanje genetičke
divergencije H. obsoletus sensu lato na nivo kriptične specijacije daje registrovana
distanca u odnosu na morfološki najsrodniju vrstu - Hyalesthes thracicus (2.1% -
3.3%). Posledice specijalizacije i diferencijacije H. obsoletus sensu lato prema
biljkama domaćinima na epidemiologiju 'Ca. P. solani' procenjene su multigenskom
karakterizacijom izolata fitoplazme detektovanih (1) in situ u prirodnim
epidemiološkim sistemima mediteranskih vinograda i (2) eksperimentima
unakrsne inokulacije biljaka putem prirodno inficiranih populacija vektora.
Potvrđena je osnovna epidemiološka divergencija 'Ca. P. solani' na tuf-a/-ab i tuf-b
cikluse vezane za Ud i Ca uz ukrštanje sa Vac-uzrokovanom tuf-b epidemiologijom i
utvrđena kompleksnost tuf-b epidemiologije u kojoj učestvuje i treća genetička
linija vektora, H. obsoletus ex Cf, kao i sama biljka dualni domaćin - C. foetida.
The cixiid planthopper Hyalesthes obsoletus is generally considered as a
polyphagous vector of 'Candidatus (Ca.) P. solani' associated with numerous wild
and cultivated plants in central Europe and Mediterranean. Research conducted in
southeastern Europe, the distribution centre of H. obsoletus and the area of most
'Ca. P. solani'-inflicted crop diseases, points toward specific dual host-plant
associations with: Convolvulus arvensis (Ca), Urtica dioica (Ud), Vitex agnus-castus
(Vac) and Crepis foetida (Cf). Population-genetic analysis of mitochondrial and
nuclear genetic markers (microsatellites) have revealed cryptic differentiation
between sympatric (including syntopic) and geographically distant H. obsoletus
populations into three phylogenetic lineages delineated by host-plant preference:
1) Ca-Ud, 2) Vac i 3) Cf. Cryptic species diversification within H. obsoletus sensu lato
is supported by the genetic divergence of mitochondrial genes (1.1% - 1.5%),
microsatellites that confirm po...pulation clustering into three genetic groups
associated with specific host-plant (average assignment >90%) and genetic
distances among host-associated H. obsoletus metapopulations comparable to the
most closely related, morphologically distinguishable species - Hyalesthes thracicus
(2.1% - 3.3%). Consequences of the H. obsoletus sensu lato differentiation on the
epidemiology of 'Ca. P. solani' are assessed by multilocus genotyping of the
phytoplasma isolates detected (1) in situ in natural epidemiological systems of the
Mediterranean vineyards and (2) plant inoculation experiments using naturally
infected vector populations. Basic 'Ca. P. solani' epidemiological divergence into
tuf-a/-ab and tuf-b cycles, each associated with Ud and Ca, respectively, is
confirmed with evidences of intermixing Vac-induced tuf-b epidemiology, while
complexity of the tuf-b epidemiology is further evidenced through influence of the
third genetic lineage of the vector H. obsoletus ex C. foetida and its dual host-plant.
Fakultet:
Универзитет у Београду, Биолошки факултетDatum odbrane:
18-09-2018Projekti:
- Agrobiodiverzitet i korišćenje zemljišta u Srbiji: integrisana procena biodiverziteta ključnih grupa artropoda i biljnih patogena (RS-MESTD-Integrated and Interdisciplinary Research (IIR or III)-43001)