Analiza patomorfoloških, patofizioloških i kliničkih karakteristika stenozantno-okluzivne i aneurizmatske bolesti infrarenalnog dijela aorte

Abstract

Stenozantno-okluzivne promjene na aortoilijačnom segmentu (SOBA) uglavnom nastaju kao posljedica degenerativnih i inflamatornih aterosklerotskih promjena na zidu krvnog suda. U zadnje vrijeme sve je veći broj dokaza o inflamatornoj komponenti aterogeneze (Mulenix 2005; Zhongzhi, 2017). Aneurizmatska bolest aorte (ANBA) je lokalizovano trajno proširenje aorte čiji je dijametar bar 50% veći od normalnog promjera. ANBA je nedovojlno jasne etiologije. Opisani su najčešći uzroci: poremećaji vezivnog tkiva (Ehlers-Danlosov sindrom, Marfanov sindrom), degenerativni procesi, infekcija, inflamatorni arteritisi, disekcija itd (Davidović 2015; Humphrey 2012). Iako ima dosta podataka o značaju genetskih faktora koji determinišu i aterosklerozu i aneurizmatsku bolest, sve više je radova o značaju metaloproteinaza (Shapiro 1999) za nastanak i komplikacije ANBA. CILJ RADA: Cilj rada je da se uporede imunohistohemijski parametri, patomorfološke osobenosti, klinička slika i način liječenja bolesnika sa ANBA i obolelih od SOBA radi bolje determincije ova dva patološka stanja infrarenalnog segmenta abdominalne aorte MATERIJAL I METODE: Sprovedene su dvije studije: retrospektivna (72 bolesnika sa ANBA i 59 bolesnika sa SOBA) i prospektivna (30 ANBA i 30 SOBA bolesnika) u UKC RS Banjaluka (Klinika za vaskularnu hirurgiju) u periodu od 3 godine (1. 4. 2010 - 1. 4. 2013) . Retrospektivnom studijom su ispitivane demografske karakteristike (distribucija bolesnika po polu, životnom dobu), anamnestički podaci (klaudikacije, bolovi), faktori rizika i štetne navike (pušenje, alkoholizam), prateća oboljenja, laboratorijski nalazi (lipidni status), objektivni klinički nalaz pulsni status) , dopler indeksi i EHO ultrazvučni nalaz aorte, angiografija, metode hirurškog liječenja i rezultati neposrednog ishoda liječenja po ispitivanim grupama (ANBA i SOBA). Prospektivnom studijom su praćeni klinički (distribucija bolesnika po polu, životnoj dobi, kliničkoj slici, pulsnom statusu, dopler indeksima, kolor dupleks skenu aorte, angiografskom nalazu, diabetes mellitusu, hipertenziji, hiperlipidemiji, pušenju, alkoholizmu, sesilnom načinu života, hroničnoj opstruktivnoj bolesti pluća, hroničnoj renalnoj insuficijenciji, koronarnoj bolesti, cerebrovaskualrnim bolestima i vrsti operativnog zbrinjavanja) , laboratorijski (vrijednosti C-reaktivnog proteina, fibrinogena, homocisteina α 1 antitripsina), histološki (isječci zida infrarenalne aorte bojeni hemotoksilin-eozin i detektovani kristali holesterola, kalcifikacija, inflamatornog infiltrata) i imunohistohemijski parametri (koncentracije metaloproteinaza 2 i 9 (MMP-2 i MMP-9) i tkivnih inhibitora metaloproteinaza 2 i 9 (TIMP 1, TIMP 2) na 5 μm isječcima zida abdominalne aorte složenom tehnikom reakcije antigena i monoklonskih antitijela) kod bolesnika sa ANBA i SOBA...

Steno-occlusive changes in the aortoilliac segment (AIOD) mainly occur due to degenerative and inflammatory atherosclerotic changes on the blood vessel wall. Lately, there has been increasing evidence suggesting the inflammatory component of atherogenesis (Mulenix 2005; Zhongzhi, 2017). Aneurysmatic aortic disease (AAA) is a localized permanent enlargement of the aorta whose diameter is at least 50% greater than the normal diameter. AAA does not have an undeniably clear etiology. The most common causes are: connective tissue disorders (Ehlers-Danlos syndrome, Marfan syndrome), degenerative processes, infections, inflammatory arteritis, dissection, etc. (Davidović 2015; Humphrey 2012). Although there is substantial data about the significance of genetic factors that determine both atherosclerosis and aneurysmal disease, more and more papers focus on the importance of metalloproteinases (Shapiro 1999) for the onset and complications of AAA. AIM OF WORK: The aim of the paper is to compare the immunohistochemical parameters, the pathomorphological characteristics, the clinical presentation, and the method of treating the patients with AAA and patients with AIOD, for better determination of these two pathological conditions of the infrarenal segment of the abdominal aorta. MATERIAL AND METHODS: Two studies were carried out: retrospective (72 patients with AAA and 59 patients with AIOD) and prospective (30 AAA and 30 AIOD patients) in UKC RS Banja Luka (Department of Vascular Surgery) for a period of 3 years (1.4 2010 - 1. 4. 2013). The retrospective study examined the demographic characteristics (distribution of patients by gender, age), anamnestic data (claudication, pain), risk factors and harmful habits (smoking, alcoholism), accompanying comorbidities, laboratory findings (lipid profile), objective clinical finding (pulse status), Doppler indexes and ECHO ultrasound findings of the aorta, angiography, methods of surgical treatment and results of immediate outcome of treatment by examined groups (AAA and AIOD)...