Uticaj kontrole pristupa na kapacitet i nivo usluge dvotračnih puteva

Abstract

Putevi predstavljaju značajne resurse i najvažnije javne investicije jedne zemlje. Putna mreža predstavlja osnovu za dobro funkcionisanje svih aspekata jedne države. U funkcionalnom sistemu puteva često je nemoguće obezbediti visok nivo usluge puteva tj. neometano i bezbedno kretanje vozila u glavnom saobraćajnom toku, uz realizovanje optimalnih brzina, kao i pristupačnost lokacijama u neposrednom okruženju u posmatranom trenutku. Pristup u fizičkom smislu predstavlja svako direktno spajanje kolovoza javnog puta sa zemljištem koje se jednom svojom stranom graniči sa putnim zemljištem. Predmet doktorske disertacije je ispitivanje uticaja pristupa na uslove u saobraćajnom toku na glavnom pravcu kroz promene brzine i vremena putovanja na deonici dvotračnog puta na prolasku kroz manje naseljeno mesto. U okviru istraživanja korišćeno je plutajuće vozilo opremljeno GPS uređajem. Zadatak je bio da plutajuće vozilo oponaša ponašanje vozila u saobraćajnom toku i preko GPS uređaja beleži promene u brzini saobraćajnog toka, sa posebnim fokusom na realne podatke o promeni brzine u slučajevima kada se vozila ulivaju na glavni putni pravac ili se sa njega izlivaju, odnosno vrše manevre sa pristupa i na pristup. Na osnovu relevantne baze podataka dobijenih istraživanjem u realnim uslovima, analizom i sintezom izvedeni su zaključci o ponašanju vozača i karakteristikama pristupa u lokalnim uslovima. U priručniku HCM (Highway Capacity Manual) 2010, uticaj broja pristupa uključen je u analizu kapaciteta i nivoa usluge dvotračnih puteva preko faktora fA, kojim je definisano da svaki pristup smanjuje slobodnu brzinu za 0,417 km/h. Kao ulazni podatak je u analizu uvršćena gustina pristupa – ukupan broj pristupa sa obe strane puta podeljen sa jedinicom dužine. Direktnim korišćenjem date metodologije iz priručnika HCM2010 za lokalne uslove dobijaju se vrednosti prosečne brzine putovanja koje u velikoj meri odstupaju od realnih vrednosti snimljenih na terenu. Osnovno je pitanje da li se na osnovu prikupljenih podataka i zaključaka donetih u okviru istraživanja može definisati metodologija za kalibraciju postupka predloženog priručnikom HCM sa ciljem približavanja izlaznih rezultata istraživanja realnim vrednostima snimljenim na reprezentativnim deonicama dvotračnih puteva u našoj zemlji...

Roads are valuable resources and most important public investment of a country, therefore road network is the basis for the good functioning of all aspects of a country. According to general understanding of the functional system of roads it is often impossible to provide a high level of service (safe and undisturbed movement of vehicles on the roads) with realization of optimal speed and accessibility of given location (access) in the observed time. Access represents any direct connection to the public road from the parcel bordering it. Subject of this doctoral dissertation is determination of impacts of access on conditions in main traffic flow through travel speed fluctuation and increase in travel time on twolane highway segment passing through suburban settlement. ’Floating car’ equipped with GPS device was used in this research. The vehicle entered the traffic flow and mimicked the behavior of the drivers in a platoon of vehicles. The purpose of this empirical research was to track real data on speed changes in the chosen segment, with an emphasis on situations in which vehicles merge into or diverge from the main flow. Actual data collection enabled derivation of conclusions about the behavior of the drivers and characteristics of access in the local conditions. In given methodology in HCM (Highway Capacity Manual) 2010 for determining level of service and capacity of two-lane highways, impact of number of access-points is represented through factor fA. Each access point decreases the free-flow speed by 0.417 km/h. One of the input parameters is access density, computed by dividing the total number of unsignalized intersections and driveways on both sides of the roadway segment by the length of the segment. Direct application of HCM2010 model under local conditions for calculating average travel speed yielded value that considerably differs from the real values recorded during research. Question arose whether collected data and conclusions from research can be used for calibrating the HCM2010 model for local conditions. The point at issue is whether the number of access points as included in the analysis should depend on the traffic significance of the actual access points. Introduction of weighted access density, namely assignment of weighted value to every access point based on its impact on traffic conditions in the main flow, was the solution to this problem...