Primena različitih perfuzionih tehnika magnetne rezonance mozga u cilju diferenciranja postterapijskih sekvela i tumorskih promena kod osoba sa glioblastomom

Abstract

Iako je postoperativna primena radioterapije i hemioterapije produžila preživljavanja pacijenata obolelih od glioblastoma multiforme (GBM), ona je uslovila i dijagnostičke teškoće u diferenciranju recidiva GBM tumora od terapijskih sekvela. Kako konvencionalni magnetno rezonantni prikaz (magnetic resonance imaging, MRI) endokranijuma onemogućava diferenciranje ova dva entiteta, koja zahtevaju različite terapijske pristupe, primena naprednih MRI tehnika je neophodna. Cilj ove studije je bio da se proceni vrednost parametara naprednih MRI tehnika statističkom analizom i primenom veštačkih neuronskih mreža (artificial neuronal network, ANN) u diferencijaciji GBM rekurentnog tumora od terapijskih sekvela. Metode. Studija je primenjena kod 56 pacijenata sa patohistološki verifikovanim GBM koji su imali kliničko i/ili radiološko pogoršanje nalaza nakon sprovedene posthirurške radioterapije i hemioterapije temozolomidom. Kod svih pacijenata je primenjen konvencionalni MR pregled endokranijuma sa primenom naprednih MRI tehnika: difuzijskih prikaza (diffusion-weighted imaging, DWI), prikaza susceptibilnosti (susceptibility-weighted imaging, SWI), protonske magnetno rezonanantne spektroskopije (proton magnetic resonance spectroscopy, 1H-MRS), a kod 31 pacijenata su primenjene i napredne tehnike perfuzijskih prikaza (perfusion-weighted imaging, PWI) – tehnika obeležavanja arterijskih spinova (arterial spin labeling, ASL) i dinamske susceptibilnosti kontrasta (dynamic susceptibility contrast, DSC). Analizirane su: vrednosti normalizovanog minimalnog i srednjeg prividnog difuzijskog kojeficijenta (apparent-diffusion coefficient, ADC), broj krvnih sudova prikazanih na SWI, holin (choline, Cho)/kreatin (creatine, Cr) odnos, vrednosti normalizovanog cerebralnog krvnog protoka (cerebral blood flow, CBF) i cerebralnog krvnog volumena (cerebral blood volume, CBV). Na osnovu neuroradiološke MR analize pacijenti su klasifikovani u grupu GBM rekurencije ili terapijskih sekvela. Radiološka dijagnoza je potvrđena kliničko-radiološkim praćenjem u trajanju od najmanje tri meseca od inicijalnog kliničkog ili radiološkog pogoršanja stanja pacijenta...