Analiza potreba kao kljuĉni aspekt u procesu izrade kursa engleskog jezika za oblast tehnološke i inženjerske struke

Abstract

Predmet ove disertacije je analiza potreba kao neophodni – prvi korak, pre izrade kursa engleskog jezika za oblast tehnološke i inţenjerske struke. Kako je sa razvojem nastave jezika struke došlo do objedinjavanja više faktora u samom procesu analize potreba – analize jezika struke, analize ciljne situacije, analize trenutnog nivoa znanja polaznika kao i analize nastavnog konteksta, analiza potreba je u ovoj disertaciji sagledana sa svih pomenutih aspekata, a istraţivanje je obavljeno u dve faze. U prvoj fazi je ispitana analiza trenutnog stanja u vezi sa upotrebom i nastavom engleskog jezika sa aspekta studenata i predavaĉa engleskog jezika na tehnološkim fakultetima u Srbiji. S druge strane, sprovedena je i analiza potreba u vezi sa upotrebom engleskog jezika zaposlenih inţenjera tehnologije. Rezultati, koji su obraĊeni kvantitativnom metodom su pokazali nedovoljnu zastupljenost engleskog jezika struke i sa aspekta studenata i sa aspekta predavaĉa. Kada je u pitanju upotreba engleskog jezika zaposlenih inţenjera, rezultati su ukazali na potrebu za ĉestim korišćenjem engleskog jezika za potrebe svog posla, kao i na vaţnost znanja engleskog jezika radi veće uspešnosti u poslu, posebno istiĉući jeziĉke veštine ĉitanja i usmene i pismene komunikacije. Uzimajući u obzir dobijene rezultate analize potreba, pristupilo se izradi kursa engleskog jezika za potrebe studenata tehnologije, koji je trebalo da bude usklaĊeniji sa ispitanim potrebama budućih tehnologa i koji je bio ponuĊen eksperimentalnoj grupi studenata. Provera efikasnosti i svrsishodnosti novog kursa izvršena je u drugom delu istraţivanja, sa jedne strane kvantitativnom metodom, poreĊenjem rezultata testa postignuća izmeĊu studenata iz eksperimentalne i kontrolne grupe, a sa druge strane kvalitativnom metodom iz intervjua sa studentima. Rezultati testa postignuća su pokazali znaĉajno veću uspešnost kumulativnog broja poena studenata iz eksperimentalne grupe (ukupna ocena 8,8) u odnosu na kontrolnu grupu studenata (6,77), što je potvrĊeno i poreĊenjem pojedinaĉnih kriterijuma gde je u svim sluĉajevima ustanovljena statistiĉki znaĉajna razlika (p<0,0001). Rezultati, dobijeni kvalitativnom metodom, su potvrdili vaţnost jezika struke u nastavi na fakultetu, posebno ukazujući na faktor motivacije, koji je u direktnoj vezi sa zastupljenosti jezika struke. Što se tiĉe efikasnosti novog kursa, studenti su ukazali na vaţnost nastavnog materijala koji je neophodno da bude usmeren ka njihovoj budućoj struci, veću uĉestalost provere napretka studenata kao i na vaţnost afektivnih faktora (nastavnik, rad u grupama, atmosfera na ĉasu). Studenti su istakli ulogu nastavnika kao nekoga ko ih vodi kroz gradivo, a da pri tome nema dominantnu ulogu; rad u malim grupama im je omogućio veću slobodu da iznesu svoje mišljenje i uĉestvuju na ĉasu, a poţeljnu atmosferu na ĉasu su opisali kao opuštenu a pri tome ipak radnu. Rezultati istraţivanja su pokazali da kursevi koji su bazirani na sprovedenoj analizi potreba daju bolje rezultate na testu i pokazuju veću motivaciju i veće jeziĉke kompetencije kod studenata, što je još jedna potvrda teze o neophodnosti analize potreba kao koraka koji prethodi izradi EJS kursa.

This dissertation deals with needs analysis as a necessary, first step before EST course design. Since ESP teaching development covers numerous factors in needs analysis – target situation analysis, discourse analysis, present situation analysis and teaching context analysis, needs analysis in this dissertation is viewed from all of the mentioned aspects while the research is conducted in two phases. In the first phase, present situation analysis is performed regarding use and teaching process from the point of view of technology students and English teachers. In parallel, needs analysis concerning the English language use is also performed from the employed technology engineers. The results obtained and processed by quantitative methods showed poor frequency of English for specific purposes in the teaching process from the aspect of students and English language teachers. Concerning English language use by the employed technology engineers, the results showed frequent English language use for professional purposes as well as the importance of English language competence for better performance at work, especially emphasizing reading, communicative and writing skills. By taking into account the obtained needs analysis results, a new course is designed for technology students’ purposes more adapted to the needs of future technologists, which was subsequently offered to experimental group of students. The assessment of the efficiency and purposefulness of a new course is performed in the second phase of the research, first by the quantitative method, comparing the achievement test results of experimental and control group of students, and then by qualitative method from student interviews. The results of the achievement tests showed significant success in cumulative points of students in experimental group (total grade 8,8) in relation to control group (6,77), which was also confirmed by the comparison of individual criteria in which statistical significant difference is obtained (p<0,0001). The results obtained by the qualitative method confirmed the importance of English for specific purposes in the teaching process at the faculty, pointing out a motivation factor in direct relation to frequency of English for specific purposes. Regarding the efficacy of the new course, the students emphasized the importance of teaching material that should necessarily be focused on their future profession, more frequent student achievement tests as well as the importance of affective factors (teacher, group work, class atmosphere). The students also emphasized the teacher’s non-dominant role as a facilitator; as well as group work that provides them more freedom to express their opinion, and the preferred class atmosphere relaxed yet also hard-working. The research results showed that the courses based on performed needs analysis give better results at the achievement test, better motivation and higher language competences of students that confirm the thesis of necessary needs analysis as a pre-course procedure.