Uticaj psihosocijalnih i demografskih obeležja na kvalitet života bolesnika sa hroničnim hepatitisom C

Abstract

Uvod: Hronična HCV infekcija je povezana sa nizom ekstrahepatičnih manifestacija, uključujući pojavu depresivnih i anksioznih simptoma, zamora, bolova u mišićima i zglobovima koji su povezani sa smanjenjem kvaliteta života u vezi sa zdravljem (HRQOL). Ciljevi istraživanja: Proceniti različite aspekte kvaliteta života bolesnika sa hroničnim hepatitisom C koji nisu na terapijskom tretmanu interferonom; Sagledati učestalost određenih psihosocijalnih obeležja (depresivnost, anksioznost, radni status, stepen obrazovanja) i njihovu povezanost sa kvalitetom života bolesnika sa hroničnim hepatitisom C koji nisu na terapijskom tretmanu, kao i ispitati povezanost osnovnih demografskih obeležja (starost, pol, bračno stanje) i kvaliteta života bolesnika sa hroničnim hepatitisom C; Ispitati povezanost osnovnih medicinskih obeležja vezanih za oboljenje (način prenosa infekcije, dužna infekcije, prisustvo ciroze) i kvaliteta života bolesnika sa hroničnim hepatitisom C. Materijal i metode: Istraživanje je sprovedeno kao prospektivna studija u periodu od aprila 2013. do aprila 2015. godine na Klinici za infektivne bolesti Kliničkog centra Vojvodine u Novom Sadu, Infektivnom odeljenju i u Službi za transfuziju krvi Opšte bolnice ,,Dr Radivoj Simonović” u Somboru. Ispitano je 150 osoba, oba pola, obolelih od hroničnog hepatitisa C koji su činili studijsku grupu obolelih. U kontrolnoj grupi ispitano je ukupno 150 zdravih osoba, oba pola, uzrasta iznad 18 sličnih socio-demografskih karakteristika. Kvalitet života ispitan je pomoću upitnika: SF-36, CLDQ i HADS. Putem opšteg upitnika prikupljni su socio-demografski podaci o ispitanicima, kao i odeđena obeležja vezana za oboljenje. Rezultati: Sagledavanjem skorova upitnika SF-36 razlika u kvalitetu života između obolelih od hroničnog hepatitis C i kontrolne grupe je statistički značajna na svakom od pojedinačnih domena, ukupnom skoru SF-36 upitnika, Fizičkom kompozitnom skoru i Mentalnom kompozitnom skoru (p< 0,000). Oboleli od hroničnog hepatitisa C pokazuju statistički značajno izraženiju depresivnost (t=3,37; p<0,01) i anksioznost (t=2,35; p<0,05) u odnosu na kontrolnu grupu. Multiplom regresionom analizom utvrđeno je da se visok procenat depresivnosti (72%) može objasniti sa skupom prediktora koji su činili domeni kvaliteta života sa upitnika SF-36. Najveći parcijalni doprinos pojavi depresivnosti imaju tri domena kvaliteta života: Fizičko funkcionisanje, Vitalnost i Mentalno zdravlje. Univarijantnom analizom utvrđen je nezavisan efekat bračnog statusa na promene u kvalitetu života kod obolelih od HHC. Lošiji kvalitet života kod osoba koje boluju od hroničnog hepatitisa C češće je prisutan kod onih koji žive u braku ili vanbračnoj zajednici i onih starosti 30-50 godina, dok oni koji su zaposleni imaju bolji kvalitet. Zaključak: S obzirom na lošiji kvalitet života osoba obolelih od hroničnog hepatitisa C i češće prisustvo depresivnih i anksioznih obeležja potrebno je proceniti kvalitet života obolelih nakon postavljanja dijagnoze, kao i tokom kliničkog praćenja i lečenja.

Background: Chronic HCV infection is associated with a variety of extrahepatic manifestations, including the occurrence of depressive and anxiety symptoms, fatigue, muscle pain and joint pain associated with a reduction in quality of life related to health (HRQOL). Objectives: Assess the different aspects of quality of life in patients with chronic hepatitis C who are not on interferon therapy treatment; Consider the frequency of certain psychosocial characteristics (depression, anxiety, employment status, education level) and their association with the quality of life of patients with chronic hepatitis C who have not on therapeutic treatment, as well as examine the relationship between basic demographic characteristics (age, sex, marital status) and quality of life in patients with chronic hepatitis C; To analyze the association of basic medical characteristics related to disease (mode of transmission of infection, responsible for the infection, the presence of cirrhosis) and quality of life of patients with chronic hepatitis C. Materials and Methods: The study was conducted as a prospective study from April 2013 to April 2015 at the Clinic for Infectious Diseases of the Clinical Center of Vojvodina in Novi Sad, Department of Infectious Diseases and the Blood Transfusion General Hospital ,,Dr Radivoj Simonovic“ Sombor . The study has included 150 patients with chronic hepatitis C who have done a study group, both sexes. In the control group, has included 150 healthy subjects of both sexes, aged over 18 years, similar socio-demographic characteristics. Quality of life was tested using a questionnaire SF-36, HADS and CLDQ. Through a general questionnaire have collected the socio-demographic data on the respondents, as well as the diseases characteristics. Results: By reviewing the scores of SF-36 difference in quality of life between patients with chronic hepatitis C and control group was statistically significant in each of the individual domains, the total score of the SF-36 questionnaire, Physical and Mental composite score (p <0.000). Patients with chronic hepatitis C show significantly more pronounced depression (t = 3.37; p <0.01) and anxiety (t = 2.35; p <0.05) compared to the control group. Multiple regression analysis showed that a high percentage of depression (72%) can be explained by a set of predictors consisted of the domain of quality of life questionnaire SF-36. The greatest partial contribution occurs depression have three domains of quality of life: Physical functioning, Vitality and Mental health. Univariate analysis identified the independent effect of marital status on changes in the quality of life in patients with HHC. Worse quality of life in patients suffering from chronic hepatitis C often present in those living in married or common-law marriage and those aged 30-50 years, while those who are employed have better quality. Conclusion: Due to the inferior quality of life of patients suffering from chronic hepatitis C and frequent presence of depressive and anxiety traits it is necessary to assess the quality of life of patients after diagnosis and during clinical follow-up and treatment.