Iseljenici u Severnoj Americi i jugoslovenska država

Abstract

Godine Prvog svetskog rata ukazale su na mogućnosti saradnje starokrajske politike sa iseljeničkom zajednicom na prostoru severne Amerike. Saradnja i kontakt nove jugoslovenske države i iseljenika u Americi nastavljena je i nakon okončanja Velikog rata. Jugoslovenska država polazila je od principa da su iseljenici deo narodnog jedinstva. Taj princip odredio je okvir iseljeničke politike kao i nastup države prema iseljenicima. Želela se saradnja i preduzeti su koraci da se ona i ostvari. Ambiciozni planovi ali, u praksi, i niz problema pratili su ove kontakte države i iseljeničke zajednice. Na drugoj strani iseljenici na prostoru sevrene Amerike pred sobom su imali novu političku realnost – jugoslovensku državu. Odnos prema Jugoslaviji bio je određen nacionalnom pripadnošću, političkim i ideološkim opredeljenjem ali i prepoznatim ličnim interesima. Period između dva svetska rata ispunjen je stalnim kontaktima, različitim oblicima saradnje ali i sukobima, nerazumevanjem pa i otvorenim neprijateljstvom. Godine Drugog svetskog rata unele su nove izazove u odnosu dve strane. Poraz i okupacija Kraljevine Jugoslavije, prenošenje političkog života države na prostor emigrantskog života, nasleđeni i novi sukobi kao i pojava političke alternative, obeležili su ove godine rata. Nova politička stvarnost zahtevala je i novo određivanje kako jugoslovenske države prema iseljenicima tako i iseljenika prema jugoslovenskoj državi. Kraj rata i stvaranje Nove Jugoslavije sa komunističkim vođstvom, unelo je nove sadržaje u odnose iseljeničke zajednice u Americi i jugoslovenske države

The possibilities of cooperation with Yugoslav émigrés in North America, for political factors in the “old country” became clear during the First World War. Cooperation and contact between new Yugoslav state and émigrés in America continued after the war ended. Emigrés as part of national unity was the main principle of Yugoslav emigration policy. This principle deeply influenced Yugoslav policy and practice toward émigrés. Yugoslavia wanted cooperation and accordingy, certain steps were taken. Contacts between State and émigrés were marked by ambitious plans, but also, in practice, with many problems. On the other side, émigrés in North America were facing new political reality – Yugoslav state. Position toward Yugoslavia was influenced by national identity, political and ideological position, but also by personal interest. Interwar period was filled by continuous contacts, different ways of cooperation, but also by conflict, misunderstanding and open hostility. Second Warld War introduced new challenges. Defeat and occupation of Kingdom of Yugoslavia, continuation of political life in emigration, inherited and new disputes, introduction of political alternative, marked following years. New political reality also demanded adjustment of Yugoslav policy toward émigrés as well as position of émigrés toward Yugoslav state. End of war an formation of New Yugoslavia with its communist leadership put relations between State and émigrés in a new context