Interfejs tela i grada u modernističkoj književnosti Virdžinije Vulf

Abstract

Rad se bavi modernističkim romanima britanske spisateljice Virdžinije Vulf, sa ciljem da pokaže da se u osnovi modernističke književnosti ove autorke nalazi koncepcija interfejsa – dvosmerne veze između tela i grada. Posebno se naglašava da su za istraživanje odabrani romani sa modernističkim karakteristikama, uz ukazivanje na to da upravo ova dela doprinose sveprisutnosti i prikazu relacije između junaka i grada na fiktivnoj sceni. Romani kojima se rad bavi su: Džejkobova soba, Gospođa Dalovej, Ka svetioniku, Orlando, Talasi, Flaš i Godine. Ključne metode koje se koriste u radu su sledeće: definicija, konkretizacija, analiza, interpretacija i indukcija. Definišu se osnovna hipoteza i pomoćne hipoteze, ciljevi i korišćeni pojmovi; konkretizuju se tvrdnje na primerima relevantnih romana; primeri se analiziraju i interpretiraju; na osnovu rezultata izvodi se opšti zaključak. U radu se pozajmljuje termin interfejs od savremene teoretičarke Elizabet Gros, kojim ova autorka definiše odnos između tela i grada, određujući ga kao „dvosmernu vezu“ ili „koizgradnju“ (Grosz 1992: 248). Od iste teoretičarke prihvataju se i određenja tela i grada. Telo se razume kao svojevrsna integracija fizičke i psihosocijalne strane biće, to jest kao „sociokulturni artefakt“ (Grosz 1992: 241). Pod gradom, shodno ovoj teoriji, podrazumevaju se živi i neživi, materijalni i nematerijalni, konkretni i apstraktni elementi urbanog entiteta (Grosz 1992: 244). Međutim, vrednovanjem (ne nužno urbane) građevine – osnovne jedinice urbane forme – kao pojmovnog dela grada i dovođenjem građenja i (raz)gradnje u suštinsku vezu sa gradom, u radu se u izvesnoj meri širi definicija grada Elizabet Gros. Rad se poziva i na teoriju popularne kulture Džona Fiska, koja popularnu kulturu vidi kao proizvod koji se aktivno stvara u susretu ljudi i industrije kulture (Fisk 2001: 32), u procesu u kome pojedinci prihvaćeni proizvod modifikuju i prilagođavaju sebi (Fisk 2001: 36). Ova teorija dozvoljava da se popularna kultura tumači kao polje na kome se odvija interfejs tela i gradske kulture oličene u kulturi industrije. Takođe, rad se osvrće i na teorijske stavove Anrija Bergsona o vezi između duha i tela, kao i na određenja urbanističke nauke, koja proučava grad...

The thesis is concerned with the modernist novels of British writer Virginia Woolf, with the aim of proving that this novelist’s modernist literature is based upon the concept of interface – a two-way relationship between body and city. Especially emphasised is the fact that the thesis deals with the novels written in a modernist manner, as precisely these works contribute to the omnipresence of the body-city linkage and its presentation on the fictional scene. The novels selected for the research are the following: Jacob’s Room, Mrs. Dalloway, To the Lighthouse, Orlando, The Waves, Flush, and The Years. The key methods used during the research are: definition, concretisation, analysis, interpretation, and induction. The author defines the main hypothesis and the sub-hypotheses, the goals of the research and the concepts it uses; the author’s claims are concretised through the examples of the relevant novels; the examples undergo analysis and interpretation; an overall conclusion is induced on the basis of the results gained. From Elizabeth Grosz, a contemporary theoretician, the paper borrows the term interface, used by Grosz to define the relationship between body and city, seen as a “two-way linkage“ or “cobuilding“ (Grosz 1992: 248). The study also accepts Grosz’s notions of body and city, body being understood as a certain integration of physical and psychosocial sides of a human subject, that is, as a “sociocultural artifact“ (Grosz 1992: 241), and city being understood as all living and non-living, material and non-material, concrete and abstract elements of an urban entity (Grosz 1992: 244). However, by considering a (not necessarily urban) building – the elementary unit of an urban form – a notional part of the city, and by recognising a fundamental relation of the acts of building/structuring and (de)structuring with the idea of city, the study extends the limits of Grosz’s city definition to a certain extent. The paper also makes use of John Fiske’s theory of popular culture, in which popular culture is seen as a product actively created in the encounter between people and the culture industry (Fisk 2001: 32), in a process in which individuals accept ...