Imunološka karakterizacija polena lipa i modulacija imunskog odgovora prirodnim aromatičnim jedinjenjima

Abstract

Učestalost pojave alergijskog sindroma u poslednjih par decenija je značajno uvećana, te se alergije i alergijska oboljenja danas često nazivaju „bolest 21. veka“. Prema trenutnim podacima, oko 25% svetske populacije pati od nekog oblika alergije, dok u ekonomski razvijenim zemljama taj procenat seže i do 40%. Postoji nekoliko hipoteza koje pokušavaju da objasne ovaj trend porasta učestalosti alergijske reakcije, ali uzrok još uvek nije poznat. Alergijska reakcija se javlja kada IgE antitela alergične osobe prepoznaju specifične proteine iz polena, tzv. alergene. Poleni drveća, trava i korovskih biljaka smatraju se jednim od najčešćih izvora alergena, te samim tim i izazivačima alergijske reakcije. Alergeni potencijal specifičnog polena ne zavisi samo od alergične osobe, već i od godišnjeg doba i geografskog regiona. Tako, za predeo severne Evrope karakteristična je alergija na polen breze (Betula verrucosa), dok je u predelu južne Evrope i Mediterana prisutna alergija na polen masline (Olea europea). Međutim, pored ovih poznatih izvora alergena, nije izučeno da li poleni drugih široko raspostranjenih biljnih vrsta izazivaju alergijske reakcije. U ovoj doktorskoj disertaciji je izučavan alergijski odgovor na polen korišćenjem dva model sistema. U prvom je izučavana alergija humane populacije na polen lipe, dok je u drugom izučavan alergijski odgovor populacije kućnih pasa na polen kratke ambrozije. U ovoj doktorskoj disertaciji je, po našem saznanju, po prvi put urađena karakterizacija alergenog potencijala polena lipe u humanoj populaciji. Takođe, u ovom radu prikazana je analiza ukrštene reaktivnosti polena lipe sa polenima masline i breze u humanim populacijama iz različitih geografskih i klimatskih regiona. Naši rezultati ukazuju da je lipa potencijalni izvor alergena, da postoji visok stepen ukrštene reaktivnosti sa polenima drugih vrsta drveća i da je potrebno uvrstiti ovaj polen u kliničku paletu polena koja se koristi u alergološkoj dijagnostici. Takođe, u ovoj disertaciji potvrđeno je da polen kratke ambrozije u Srbiji uzrokuje atopični dermatitis kod populacije kućnih pasa, određeni su njegovi glavni alergeni izazivači, urađena je uporedna analiza profila alergijskih reakcija pasa i humanih pacijenata na polen ambrozije, i ustanovljene sličnosti i razlike u karakteru i identitetu glavnih alergena...

The prevalence of allergic reactions has increased significantly in the last few decades, which prompted the scientific community to name allergies and allergic disorders as “the disease of the 21st century”. According to the current data, approximately 25% of the world population suffers from some form of allergy, whereas this number approaches 40% in the Western industrialized countries. Several hypotheses had been put forward in an attempt to explain the basis for the increase in the allergy prevalence, yet the cause remains unknown. An allergic reaction appears when the IgE antibodies of the allergic individual recognize specific proteins from the pollen, which are called allergens. Perhaps the most frequent sources of allergens and causes of allergies are the pollens from trees, grasses and weeds. The allergenic potential of the particular pollen depends not only on the allergic individual, but also on the season and geographic region. For instance, allergy against the birch pollen (Betula verrucosa) is present in the Northern Europe, whereas the allergic reaction to the olive tree pollen (Olea europea) is widespread in the Southern Europe and Mediterranean. However, besides the well-known sources of allergens, it is not clear if pollens from other plant species that are well distributed across the continent are capable of eliciting the allergic response. In this doctoral thesis, the allergic response to pollen was studied by using two model systems. In one, the allergic response of human patients against the linden pollen was characterized, while in the other, the canine allergy in Serbia against the pollen from short ragweed was studied. Herein, a detailed characterization of the allergenic potential of the linden pollen among human patients is presented for the first time. Also, results supporting the crossreactivity between the pollens from the linden, birch, and olive trees in patients from distinct climate and geographic regions in Europe are shown. The findings suggest that the linden tree is a potential source of allergens, that there is a significant level of crossreactivity between the linden tree pollen and the pollens from other tree species, and that it is advisable to incorporate the linden pollen into the clinical pallete of allergens...