Eksperimentalno određivanje i modelovanje volumetrijskih svojstava, indeksa refrakcije i viskoznosti smeša estara, alkohola, aromata i ketona

Abstract

U ovom radu eksperimentalno su određene gustine, indeksi refrakcije i viskoznosti binarnih i ternernih smeša na atmosferskom pritisku i u širem temperaturnom intervalu. Za proučavanje navedenih osobina izabrani su sistemi alkohola (1-butanol i 2-butanola) sa hloroformom i benzenom, kao i sistemi aromatičnog estra (dimetilftalata) sa alkoholima (1- butanolom i 2-butanolom), tetrahidrofuranom i 2-butanonom. Eksperimentalna merenja su vršena na aparatima poslednje generacije visoke tačnosti: digitalnom gustinomeru Anton Paar DMA 5000, refraktometru Anton Paar RXA 156 i viskozimetru Anton Paar SVM 3000. Na bazi rezultata eksperimentalnih merenja izračunate su dopunske molarne zapremine VE, promene indeksa refrakcije ΔnD i promena viskoznosti Δη smeša. Primenjena su dva različita tipa modela za izračunavanje VE podataka: empirijski modeli polinomskog tipa i poluempirijski modeli bazirani na PRSV CEOS i dva tipa pravila mešanja (vdW1 i TCBT). Indeks refrakcije nD je određen preko modela Lorentz-Lorentz, Dale-Gladstone, Eykman, Arago-Biot, Newton i Oster a i isti modeli u kombinaciji sa odgovarajućim termodinamičkim jednačinama su korišćeni i za predskazivanje VE iz nD i ρ podataka čistih komponenti. Za izračunavanje viskoznosti η su korišćene dve grupe modela: prediktivni (UNIFAC-VISCO) i korelativni (Teja-Rice i McAlister). Kod sistema dimetilftalata sa 1-butanolom, 2-butanonom i tetrahidrofuranom utvrđeno je veoma neidealno ponašanje sa izrazito negativnim VE vrednostima. Sisteme alkohol + benzen i dimetilftalat + 2-butanol karakterišu pozitivne vrednosti VE, dok je kod sistema alkohol + hloroform dobijen S-oblik VE-x1 krive. Kod ternernih sistema alkohol + hloroform + benzen, VE podaci su za najveći deo koncentracionog ternernog polja pozitivni...

In this thesis, densities, refractive indices and viscosities of binary and ternary mixtures have been experimentally determined at atmospheric pressure and in a broad temperature range. Systems selected included mixtures of alcohols (1-butanol and 2-butanol) with chloroform and benzene, as well as systems containing an aromatic ester (dimethylphtalate) and alcohols (1- butanol and 2-butanol), tetrahydrofurane and 2-butanone. Experimental measurements were conducted on high precission equipment of the latest generation: Anton Paar DMA 5000 digital density meter, Anton Paar RXA 156 refractometer and Anton Paar SVM 3000 viscometer. Excess molar volumes VE, changes of refractive indices ΔnD and changes of viscosities Δη of mixtures were calculated from experimental measurements. VE data were calculated using two different models: empirical polynomial models and semi-empirical models based on the PRSV CEOS and two types of mixing rules (vdW1 and TCBT). The refractive indices nD were determined using the Lorentz-Lorentz, Dale-Gladstone, Eykman, Arago-Biot, Newton and Oster models, respectively and the same models combined with the appropriate thermodynamic equations were used for the predictions of VE data from nD and ρ data of pure components. η data were analyzed using two groups of models: predictive UNIFAC-VISCO model and correlative Teja-Rice and McAlister models. Dimethylphtalate + 1-butanol, + 2-butanone, + tetrahydrofuran mixtures demonstrated highly non-ideal behavior with extremely negative VE values. Systems containing alcohol + benzene and dimethylphtalate + 2-butanol exhibited positive VE values, while the system alcohol + chloroform was characterized by an S-shaped VE - x1 curve. For the ternary alcohol + chloroform + benzene systems, VE values were positive for the most of the ternary concentration field...