Dijagnostički i prognostički značaj kardijalnih biomarkera kod asimptomatskih bolesnika sa hroničnom bubrežnom insuficijencijom

Abstract

Kardiovaskularne bolesti su najčešći uzrok smrti bolesnika sa terminalnom fazom hronične bubrežne bolesti (HBB) i smatraju se odgovornim za više od 50% svih smrtnih ishoda. Zbog toga se stratifikacija kardiovaskularnog rizika sve češće razmatra kao osnovni preduslov za razvoj strategije koja bi unapredila kliničko vođenje i ishod bolesnika sa HBB. Radi brze i jednostavne identifikacije visokorizičnih bolesnika, poslednjih godina je započelo ispitivanje potencijalnog značaja kardijalnih biomarkera kod asimptomatskih bolesnika sa različitim stepenima renalne disfunkcije. Kao biomarkeri od posebnog interesa izdvojeni su: biomarkeri miokardne nekroze - kardijalni troponini T i I (cTnT i cTnI); markeri srčane insuficijencije - B tip natriuretskog peptida (BNP) i amino-terminalni deo njegovog prohormona (NTproBNP); i marker sistemske inflamacije visokosenzitivni C-reaktivni protein (hsCRP). Cilj naše studije je bio ispitivanje a) povezanosti nivoa kardijalnih biomarkera sa kardiovaskularnim statusom asimptomatskih bolesnika u IV i V stadijumu HBB; b) prognostičkog značaja kardijalnih biomarkera za neželjene kardiovaskularne dogadjaje, smrtni ishod i progresiju ka terminalnom stadijumu HBB. U studiju su uključeni bolesnici u predijaliznom periodu HBB (stadijum IV-V, jačina glomerularne filtracije <30 ml/min), bez kliničkih dokaza srčane insuficijencije i/ili koronarne bolesti (n=61, 34M, prosečne starosti 62.9±12.5 godina) i zdravi dobrovoljci srodni po starosti i polu (n=22, 12M, prosečne starosti 63.7±9.0 godina) kao kontrolna grupa. Prilikom inicijalne kliničke procene, pregledana je medicinska dokumentacija svakog ispitanika, uradjen je fizički pregled i popunjen upitnik o demografskim podacima, istoriji bolesti i korišćenim lekovima. Izmeren je krvni pritisak, telesna težina i visina i uzeti su uzorci venske krvi za laboratorijske analize. Svim ispitanicima uradjen je standardni ehokardiografski pregled, kao i pregled metodom tkivnog Dopplera (TDI – Tissue Doppler Imaging). Od strukturnih ehokardiografskih parametara, mereni su enddijastolni dijametar leve komore (LVEDD), endsistolni dijametar leve komore (LVESD), debljina zadnjeg zida leve komore u dijastoli (PWTd) debljina interventrikularnog septuma u dijastoli (IVSTd) i dijametar leve pretkomore (LA), i izračunati su masa leve komore (LVmass), indeks mase leve komore (LVMI) i relativna debljina zida leve komore (RWT)...

Cardiovascular diseases are the leading cause of death in patients with end stage chronic kidney disease (CKD) and are considered to be responsible for over half of all deaths. Therefore, the stratification of cardiovascular risk is increasingly considered as a basic requirement for the development of a strategy to improve the clinical management and outcome of patients with CKD. For rapid and easy identification of high-risk patients, in recent years there has begun the examining of the potential importance of cardiac biomarkers in asymptomatic patients with varying degrees of renal dysfunction. As biomarkers of particular interest the following have been indicated: biomarkers of myocardial necrosis - cardiac troponins T and I (cTnT and cTnI), markers of heart failure - B type natriuretic peptide (BNP) and the amino-terminal fragment of its prohormone (NT-proBNP), along with the marker of systemic inflammation highsensitivity C-reactive protein (hsCRP). This study aimed to investigate a) the relationship between the levels of cardiac biomarkers and cardiovascular status of asymptomatic patients with CKD stages IV-V; b) the prognostic value of cardiac biomarkers for adverse cardiovascular events, death, and progression to end-stage CKD. The study involved 61 pre-dialysis CKD patients (glomerular filtration rate <30 ml/min) with no clinical evidence of heart failure and/or coronary artery disease (34M, mean age 62.9±12.5 years) and 22 age- and sex-matched healthy volunteers (12M, mean age 63.7±9.0 years) as a control group. During the initial clinical assessment, we reviewed medical records of each subject, performed physical examinations and completed questionnaires on demographic parameters, medical history and medication use. On the very day, blood pressure, body weight and height were measured and venous blood was drawn for laboratory examinations. All participants underwent both conventional and Doppler Tissue Imaging (TDI) echocardiography. Cardiac structure was estimated by the following echocardiographic parameters: left ventricular end-diastolic diameter (LVEDD), left ventricular end-systolic diameter (LVESD), left ventricular posterior wall thickness in diastole (PWTd), interventricular septal thickness in diastole (IVSTd), left atrial diameter (LA), left ventricular mass (LVmass), left ventricular mass index (LVMI) and relative wall thickness (RWT)...