Uticaj fizičke aktivnosti na antropometrijske, kardiovaskularne, metaboličke i biohemijske parametre kod pacijenata sa dijabetes melitusom tipa 2

Abstract

Uvod: Iako je poznato da redovna fizička aktivnost smanjuje učestalost i ozbiljnost komplikacija šećerne bolesti, postavlja se ključno pitanje tipa, intenziteta i trajanja fizičke aktivnosti koja može da ostvari ovakve pozitivne ishode? Budući da na pomenuto pitanje još uvek nema jedinstvenog odgovora (naročito u našoj zemlji) i da su dostupni podaci neusaglašeni, smatrali smo da bi bilo od interesa da se sprovede istraživanje koje bi ispitalo efekte šestomesečnog programa aerobnog treninga na kliničku sliku osoba sa dijebetes melitusom tipa 2. Cilj: Ispitivanje uticaja strukturisanog programa fizičke aktivnosti u trajanju od 6 meseci na antropometrijske, kardiovaskularne, metaboličke i biohemijske parametre kod pacijenata sa dijabetes melitusom tipa 2. Metode: Istraživanje je obuhvatilo grupu od 200 ispitanika - 40 kontrolnih i 160 pacijenata obolelih od dijabetes melutusa tipa 2 (oba pola, starosti od 30 – 60 godina) koji su lečeni u Savetovalištu za dijabetes pri specijalističkoj ordinaciji opšte medicine organizacione jedinice Doma zdravlja Požega. Pored kontrolne grupe, ispitanici su bili svrstani u 5 grupa u zavisnosti od tipa farmakološke terapije (insulin ili oralni antidijabetici) i primene aerobne fizičke aktivnosti tipa brzog hoda tokom 6 meseci. Prvog dana otpočinjanja trenažnog protokola (pre fizičke aktivnosti) i nakon 6 meseci svim ispitanicima su praćeni sledeći parametri: indeks telesne mase - BMI, glikolizirani hemoglobin - HbA1C, glikemija i insulinemija našte, arterijski krvni pritisak, biohemijski markeri krvi (lipidni profil, enzimi jetre, bubrežni pokazatelji i zapaljenski markeri) i parametri oksidacionog stresa. Aerobna aktivnost je bila umerenog intenziteta, što odgovara 40-60% maksimalne potrošnje kiseonika (za većinu ljudi sa dijabetesom tip 2, brzo hodanje je vežbanje umerenog intenziteta). Rezultati: Šestomesečni program treninga može se dovesti u vezu sa značajnijom redukcijom hipertenzije, efikasnijom kontrolom glikemije i boljim lipidnim profilom u odnosu na farmakološku terapiju dijabetesa 2, što doprinosi značajnijem smanjenju ukupnog kardiovaskularnog rizika kod ovih pacijenata. Osim toga, primena aerobnog vida fizičke aktivnosti kod naših ispitanika se povezuje sa boljim oksidacionim statusom, što doprinosi manjem riziku od razvoja mikro i marko komplikacija šećerne bolesti tipa 2.

Introduction: Although regular physical activity is known to reduce the frequency and severity of diabetes complications, the key question is the type, intensity and duration of physical activity that can achieve such positive outcomes? Since there is still almost no answer to this question (especially in our country) and the available data are inconsistent, we thought it would be interesting to conduct a study to examine the effects of a six-month aerobic training program on the clinical picture of people with diabetes mellitus 2. Objective: Investigation of the impact of a structured physical activity program lasting 6 months on anthropometric, cardiovascular, metabolic and biochemical parameters in patients with type 2 diabetes mellitus. Methods: The study included a group of 200 subjects - 40 control and 160 patients with type 2 diabetes mellitus (both sexes, aged 30-60 years) who were treated at the Diabetes Counseling Center at the specialist general practice of the Pozega health center. In addition to the control group, the subjects were classified into 5 groups depending on the type of pharmacological therapy (insulin or oral antidiabetics) and the use of aerobic physical activity of the walking type for 6 months. On the first day of starting the training protocol (before physical activity) and after 6 months, all subjects were monitored for the following parameters: body mass index - BMI, glycosylated hemoglobin - HbA1C, fasting blood glucose and insulinemia, arterial blood pressure, biochemical blood markers, lipid profile, liver enzymes, renal indicators and inflammatory markers) and oxidative stress parameters. Aerobic activity was of moderate intensity, which corresponds to 40-60% of maximum oxygen consumption (for most people with type 2 diabetes, brisk walking is exercise of moderate intensity). Results: A six-month training program can be associated with a significant reduction in hypertension, more effective glycemic control and a better lipid profile compared to the pharmacological therapy of diabetes 2, which contributes to a significant reduction in overall cardiovascular risk in these patients. In addition, the use of aerobic physical activity in our subjects was associated with better oxidative status, which contributes to a lower risk of developing micro and marco complications of type 2 diabetes.