Model za procenu količine upotrebljenog azbesta i azbestnog otpada i unapređenje procesa upravljanja azbestom na teritoriji Republike Srbije

Abstract

Glavni cilj bio je da se definiše metodologija za utvrđivanje količina azbestnog otpada koji se generisao u prethodnom periodu i koji će se generisati u budućnosti. Model predikcije količine je razvijen kroz analizu godišnje potrošnje azbesta i procene istorijske potrošnje, razmatranja različitih vrsta azbestnih proizvoda, analize udela i očekivanog životnog veka azbestnih proizvoda i formulisanje obrazaca formiranja azbestnog otpada. Za definisanje senzitivnosti modela korišćena je Monte Karlo analiza. Dodatni cilj istraživanja bio je postavljanje algoritma postupaka i faza pri uklanjanju materijala koji sadrži azbest, prilagođen sistemu upravljanja otpadom u Srbiji. Model unapređene metodologije za zaštitu na radu pri rukovanju sa azbestom razvijen je na aktuelnim saznanjima o uticaju azbesta na zdravlje radne i opšte populacije, načinima izlaganja i efikasnostima različitih primenjenih mera pretočena je u proces upravljanja azbestom i azbestnim otpadom sa smernicama i svim potrebnim informacijama da bi se azbestom upravljalo na bezbedan način. Utvrđeni su prioriteti i specifični koraci pri uklanjanju materijala koji sadrže azbest, sa ciljem da bi se azbestom upravljalo na bezbedan način. Rezultati pružaju primarnu procenu tokova i zaliha azbesta i njegovog otpada u Republici Srbiji i mogu da predstavljaju osnovu za implementaciju optimalnog sistema upravljanja azbestnim otpadom sa ciljem minimizacije negativnog uticaja na zdravlje ljudi, kroz izbor odgovarajućih tehnologija i postupaka za upravljanje. Takođe, mogu biti od velikog značaja za donosioce odluka u ovoj oblasti i značajno doprineti izboru odgovarajućih smernica za uspostavljanje adekvatnog upravljanja azbestom u Srbiji sa aspekta zaštite na radu.

The main goal was to define a methodology for determining the amounts of asbestos waste generated in the previous period and which will be generated in the future. The quantity prediction model was developed through the analysis of annual asbestos consumption and assessment of historical consumption, considering different types of asbestos products, analysis of the share and life expectancy of asbestos products and formulation of asbestos waste generation patterns. Monte Carlo analysis was used to define the sensitivity of the model. An additional goal of the research was to set up an algorithm of procedures and phases for the removal of asbestos-containing material, adapted to the waste management system in Serbia. The model of the improved methodology for safety at work when handling asbestos was developed on the current scientific knowledge on the impact of asbestos on the health of the working and general population, ways of exposure and efficiencies of various applied measures. asbestos was managed in a safe manner. Priorities and specific steps in the removal of asbestos-containing materials have been identified, with the aim of managing asbestos safely. The results provide a primary assessment of the flows and stocks of asbestos and its waste in the Republic of Serbia and can be the basis for implementing an optimal asbestos waste management system to minimize the negative impact on human health, through the selection of appropriate technologies and management procedures. Also, results can be of great importance for decision makers in this area and significantly contribute to the selection of appropriate guidelines for the establishment of adequate asbestos management in Serbia from the aspect of safety at work.