Ishrana tekunice (Spermophillus citellus L. 1766) na području Srbije

Abstract

Ishrana je jedan od osnovnih životnih procesa koji životinjama obezbeđuje energiju i hranljive materije za rast i normalno funkcionisanje organizma. Optimalnost ishrane umnogome zavisi od dostupnosti hranidbenih resursa. Ovo je naročito važno za hibernatore, kojima preživljavanje perioda hibernacije i reproduktivni uspeh direktno zavise od masnih naslaga nakupljenih tokom skraćene sezone aktivnosti. Tekunica, ugroženi predstavnik faune travnatih ekositema centralne i južne Evrope, nije izuzetak. Zbog gubitka velikih površina travnatih staništa usled razvoja poljoprivrede i napuštanja tradicionalnih oblika stočarstva, ova vrsta je izgubila najveći deo svog nekadašnjeg areala. Smatra se da je najveći broj staništa tekunice suboptimalnog karaktera. U studiji je, u cilju procene pogodnosti naseljenih staništa u Srbiji, izvedena analiza ishrane vrste na slatinskim i stepskim pašnjacima u Vojvodini te na visokoplaninskim livadama jugoistočne Srbije. U cilju procene dostupnih hranidbenih resursa, određen je diverzitet vegetacijskog pokrivača na istraživanim tipovima staništa. U proceni ishrane korištena je neinvazivna metoda mikrohistološke analize izmeta. Diverzitet vegetacije (hranidbene baze za tekunicu) značajno se razlikuje između stanišnih tipova. U ishrani tekunice učestvuje veliki broj kategorija hrane biljnog i, značajno manje, životinjskog porekla. Ipak, kao najznačajnije izdvajaju se: Achillea millefolium, mahunarke i trave. Dokazano je sezonsko variranje ishrane, kao i razlike u ishrani na različitim staništima. U studiji su, takođe, prikazane razlike u ishrani na nivou jedinki, čime se stiče uvid u različite strategije ishrane na različitim staništima. Rezultati ove studije nedvosmisleno ukazuju na postojanje selekcije ka određenom broju taksona u ishrani tekunice i naročito su značajni za izradu planova upravljanja vrstom i njenim staništima.

Feeding is among the basic life history processes enabling animals to obtain energy and nutrients for the growth and normal functioning of their organisms. The optimality of diet depends a great deal upon the availability of feeding resources. This is especially important for hibernators, whose survival of the hibernation period and subsequent reproductive success depend directly on the fat reserves accumulated during the shortened active period. The European ground squirrel, an endangered representative of Central- and South-European grasslands, is no exception. Due to a loss of vast areas of grasslands following agriculture development and the abandonment of traditional grazing practices, the specieslost the majority of its historical distribution. Most European ground squirrel habitats are considered suboptimal. In this study, to evaluate the suitability of the occupied species’ habitats in Serbia, the diet analysis of the species was performed on steppe and saline pastures in Vojvodina and alpine meadows in southeastern Serbia. To gauge the availability of dietary resources, the diversity of the studied habitat types was assess. For diet estimation, the non-invasive method of microhistological analysis of feces was employed. The diversity of vegetation (the trophic base for the ground squirrel) differs among the habitat types. A number of diet categories are present in the species’ diet. However, Achillea millefolium, legumes, and grasses were proven to be the most important ones. The study showed a seasonal variability of diet and variation among different habitats. Furthermore, a difference in diet among individuals is shown, giving insight into different feeding strategies on different habitats. Results of this study unequivocally show a selection of few taxa in the diet of the European ground squirrel and are especially important when developing species-and habitat management plans.