Biološki odgovor odabranih tipova ćelija na delovanje ekstrakata algi Fucus spiralis Linnaeus i Fucus virsoides J.Agardh in vitro

Abstract

Makroalge iz roda Fucus predstavljaju značajan izvor biološki vrednih komponenti jer su bogate kompleksnim polisaharidima, masnim kiselinama i polifenolima. Cilj ove studije je bio ispitivanje hemijskog sastava, in vitro antikancerskih, antioksidativnih, antidijabetičkih, antimikrobnih svojstava, dihlormetan-metanolnog ekstrakta i tri frakcije algi F. spiralis i F. virsoides kao i sezonskih varijacija u sastavu i aktivnosti između letnjih i jesenjih ekstrakata i frakcija alge F. virsoides. Od osnovnog dihlormetan-metanolnog ekstrakta (1:1) su tečno - tečnom ekstrakcijom dobijene petroletarska, etilacetatna i n-butanolna frakcija. Određen je sadržaj masnih kiselina i ukupnih fenola. DPPH metodom je utvrđena antioksidativna sposobnost ekstrakata i frakcija. MTT testom ispitana je in vitro citotoksičnost ekstrakata i frakcija prema nizu kancerskih ćelijskih linija kao i prema normalnoj ćelijskoj liniji. Distribucija HeLa ćelija (adenokarcinom grlića materice) po fazama ćelijskog ciklusa nakon tretmana ekstraktima i frakcijama, evaluirana je uz pomoć protočne citometrije. Analiziran je tip ćelijske smrti HeLa ćelija nakon primene ekstrakata i frakcija. Antimigracijski i antiangiogeni efekat ekstrakata i frakcija je ispitivan na humanim transformisanim endotelnim ćelijama umbilikalne vene EA.hy926. Ispitan je uticaj ekstrakata i frakcija na inhibiciju enzima α-glukozidza, i time je utvrđena antidijabetička aktivnost. Antimikrobni efekat ekstrakata i frakcija je ispitan mikrodilucionom metodom. Petroletarska frakcija vrste F. spiralis je imala najveći citotoksični efekat prema HeLa ćelijskoj liniji. Jesenji ekstrakt i frakcije vrste F. virsoides su ispoljili jači citotoksični efekat prema kancerskim ćelijskim linijama u poređenju sa letnjim uzorcima. Pokazana je i selektivnost ekstrakata i frakcija u odnosu na normalnu ćelijsku liniju. Rezultati su pokazali razliku u sadržaju masnih kiselina i ukupnih fenola i biološkoj aktivnosti ekstrakata i frakcija dobijenih iz vrste F. virsoides uzorkovanih tokom različitih sezona. Proapototska aktivnost prema HeLa ćelijama je bila izražena nakon tretmana etilacetatnim frakcijama letnjeg uzorka vrste F. virsoides a zatim i vrste F. spiralis. Najizraženiji uticaj na zaustavljane ćelijske migracije EA.hy926 ćelija je iskazala etilacetatna frakcija vrste F. spiralis. Sprečavanje formiranje mreže EA.hy926 ćelija je bilo pod uticajem osnovnih ekstrakata, petroletarske i etilacetane frakcije vrsta F. spiralis i jesenjeg uzorka vrste F. virsoides, dok je samo etilacetatna frakcija letnjeg uzorka vrste F. virsoides iskazala in vitro antiangiogeno dejstvo. Svi ispitani ekstrakti i frakcije su inhibirali aktivnost enzima α-glukozidaze. Ekstrakti i frakcije obe vrste algi su iskazali antimikrobnu i antioksidativnu aktivnost. Ispitivanje biološke aktivnosti ekstrakata i frakcija vrsta F. spiralis i F. virsoides, ukazuje na obećavajući antikancerski i farmakološki potencijal ovih jestivih makroalgi.

Macroalgae from the Fucus genus are a valuable source of bioactive components as they are rich in complex polysaccharides, fatty acids, and polyphenols. This study aimed to investigate the chemical composition and in vitro anticancer, antimicrobial, antioxidative and antidiabetic activities of the dichloromethane-methanol extract and three fractions of the Fucus spiralis and Fucus virsoides as well as seasonal variations on algal composition and activity of summer and fall extracts and fractions of Fucus virsoides. Fractions were made from dichloromethane-methanol (1:1) extract of algae using liquid - liquid extraction: petroleum-ether, ethyl-acetate n-butanol. Fatty acid and total phenolic content were obtained. DPPH method was used to determine the antioxidative capacity of extracts and fractions. Extract and fractions were screened for in vitro cytotoxicity by MTT assay against human cancer and normal human cell lines. Cell cycle distribution of the human cervical adenocarcinoma HeLa cells was evaluated using flow cytometry. The type of cell death of HeLa cells was evaluated after treatment with extracts and fractions. Antimigratory and antiangiogenic properties were investigated using scratch and tube formation assays against human endothelium derived permanent EA.hy926 cell line. Inhibition of α-glucosidase assay was used to assess antidiabetic activity. The antimicrobial effect was tested using the microdilution method against bacterial and fungal strains. Petroleum-ether fraction оf F. spiralis exerted the highest cytotoxicity against HeLa cells. Fall extract and fractions of F. virsoides exerted stronger cytotoxic effect against cancer cell lines compared to summer extract and fractions. Cytotoxic activity towards cancer cells was selective compared to normal cells. The seasonal variation in content and biological activity of F. virsoides samples was detected. Results have shown differences in fatty acid and total phenolic content. Proapoptotic activity against HeLa cells was pronounced after treatment with ethyl-acetate fractions of F. virsoides summer sample followed by F. spiralis. Ethyl-acetate fraction of F. spiralis showed the best results in suppressing the migration of EA.hy926 cells. Extracts, petroleum-ether, ethyl-acetate of F. spiralis, and F. virsoides fall samples, as well as ethyl-acetate summer sample of F. virsoides, prevented tube formation of EA.hy926 cells. All tested extract and fractions inhibited α-glucosidase enzymatic activity. Extract and fractions of both species exerted antioxidative and antimicrobial activities. The investigation of biological activities of the extract and fractions obtained from F. spiralis and F. virsoides may suggest a promising anticancer and pharmacological potential of these edible macroalgae.