Mikrotalasno stimulisana sinteza odabranih derivatanaftenskih i žučnih kiselina, ispitivanje njihove biološke aktivnosti kao i termičke i hemijske stabilnosti odabranih lekova

Abstract

Predviđena istraživanja u ovoj doktorskoj disertaciji su usmerena u pravcu iznalaženja novih, efikasnijih i bržih mikrotalasno-stimulisanih metoda hemijskih transformacija koje ne uključuju prisustvo katalizatora i/ili organskih rastvarača. Primenom specijalnih silicijum-karbidnih reakcionih sudova, brzina i preciznost izvođenja mikrotalasno-stimulisanih transformacija prikazana je kroz stresne studije aktivnih farmaceutskih ingredijenata u SiC ploči, odnosno HPLC/GC vialima kao reakcionim sudovima. Ispitano je postojanje netermičkih mikrotalasnih efekata i njihov značaj za precizno tumačenje rezultata mikrotalasne sinteze. U drugom delu ove doktorske disertacije izvršena jemikrotalasno-stimulisana sinteza potencijalno biološki aktivnih supstanci iz prirodnih lako dostupnih materijala kao što su naftenske kiseline. Sintetizovani su amidi i estri individualnih i prirodnih naftenskih kiselina Velebit. U radu je takođe ispitana biološka aktivnost sintetizovanih derivata. Proučavan je uticaj prirodnih naftnih kiselina Velebit injenih derivata na rast pet sojeva Pseudomonassp., kao i uticaj odabranih sintetisanih jedinjenja na proliferaciju pet ćelijskih linija humanih tumora pri čemu je kao kontrola služila jedna zdrava humana ćelijska linija.

Scientific research predicted in this PhD thesis isdirected to ascertainment new, efficient and faster microwave-assisted methods of chemical transformations in the absence of catalysts and/or organic solvents. Applaying special silicon-carbide reaction vessels, speed and accuracy of microwave-assisted transformations are ilustrated within stress testing of active pharmaceutical ingredients in HPLC/GC vials placed in SiC plate. Existence of nonthermal microwave effects and their influence on accurate interpretation of microwave synthesis results are also investigated. In the second part of this thesis microwave-assisted synthesis of potentionally biologically active compounds from readily available natural materials, such as naphthenic acid is accomplished. Amides and esters of individual and natural naphthenic acids Velebitare synthetised. The thesis also examined the biological activity ofthe synthesized products. The effect of natural petroleum acids Velebitand its derivatives are examined on the growth of five strains of Pseudomonas sp., and the impact of selected synthesized compounds on the proliferation of five human tumor cell lines in which a healthy human cell line is tused as the control.