Monitoring nejonizujućeg zračenja, zagađujućih materija i toplotnih indeksa u regionu Vojvodine

Abstract

Predmet istraživanja ove disertacije je monitoring i analiza ultraljubičastog zračenja, toplotnih indeksa i zagađujućih materija u vazduhu većih naselja na teritoriji Vojvodine. Cilj istraživanja je da se prostornom i vremenskom analizom posmatranih parametara dođe do što optimalnijih saznanja o stanju kvaliteta životne sredine na području Vojvodine kao i stvaranje jedinstvene baze podataka koja će služiti za buduća istraživanja. U radu je ispitan odnos između sunčevog globalnog i UV zračenja, izvedena i verifikovana empirijska jednačina za procenu dnevnih suma UV-B zračenja u osam naselja za period 1981-2008, analizirane koncentracije pet zagađujućih materija u sedam naselja za period 2001-2008. godina i analizirani toplotni indeksi u sedam naselja u periodu od 1992. do 2008. Analiza pokazuje da rekonstruisane vrednosti dnevnih suma UV-B zračenja i srednji godišnji toplotni indeksi u svim naseljima pokazuju tendenciju rasta i da dominantan uticaj na kvalitet vazduha u naseljima Vojvodine imaju čestice. Napravljena je jedinstvena baze podataka sa vrednostima koncentracija zagađivača vazduha, toplotnih indeksa, UV i globalnog zračenja.

This study analyzes UV radiation, heat indexes and air pollution in town in Vojvodina region. Objective of the thesis is to provide scientific facts about environmental quality in Vojvodina, as well as, to generate unique data base for the future research. The relationship between UV-B and global radiation has been studied and correlation equation for estimating UV-B from global radiation has been deduced. Equation was used for UV-B radiation calculation in eight towns in Vojvodina region during the period 1981-2008. This study also analyzes concentrations of five air pollutant in during the period 2001-2008, and heat index during the period 1992-2008. in seven towns in Vojvodina. The results from this study show growth UV-B radiation and heat index in all towns, and denote particulate maters as main air pollutants in Vojvodina towns.