Analiza sociodemografskih i psiholoških karakteristika vežbača u teretanama

Abstract

Cilj ovog rada je bio da se utvrdi povezanosti između određenih sociodemografskih i psiholoških karakteristika ličnosti i opredeljenja za vežbanjem u teretanama u populaciji muškaraca. Uzorak u ovom istraživanju su činili vežbači u teretanama u Novom Pazaru (51 ispitanik) i Kragujevcu (58 ispitanika), kao i nevežbači iz Novog Pazara (65 ispitanika) i Kragujevca (31 ispitanik). Istraživanje je sprovedeno tokom 2016. godine. Postoji statistički značajna razlika u obrazovanju između vežbača i nevežbača. Znatno je više vežbača koji su u vezi, u odnosu na nevežbače. Nevežbači u proseku imaju više dece od vežbača. Agresivnost, ekstraverzija, neuroticizam, negativna valenca, otvorenost, pozitivna valenca, savesnost, samopouzdanje, dismorfija su kod vežbača više izražene u odnosu na nevežbače. Zavisnost od vežbanja pozitivno korelira sa godinama starosti, brojem dece, indeksom telesne težine. Postoji statistički značajna povezanost između zavisnosti od vežbanja i agresivnosti ukupnoj kao i svim vrstama agresivnosti (verbalne manifestne agresivnosti, fizičke manifestne agresivnosti, indirektne agresivnosti, verbalne latentne agresivnosti i fizičke latentne agresivnosti) ekstraverzije, neuroticizma i dismorfije. Postoji statistički značajna negativna korelacija između zavisnosti od vežbanja i savesnosti. Korelacija je nađena između zavisnosti od vežbanja i negativne valence. Neuroticizam je više izražena kod vežbača koji koriste suplemente u odnosu na vežbače koji ne koriste nikakve suplemente. Prosečna vrednost varijable negativna valenca kod vežbača koji koriste suplemente je bila viša od vežbača koji ne koriste nikakve suplemente. Dismorfija je više izražena kod vežbača koji koriste suplemente u odnosu na vežbače koji ne koriste suplemente. Vežbači koji koriste suplemente i oni koji ne koriste se razlikuju i po fizičkoj manifestnoj agresivnosti, indirektnoj, fizičkoj latentnoj, verbalnoj manifestnoj agrsivnosti. Takođe, znatno više je vežbača sa završenim fakultetom/master studijama koji koriste suplemente. Postoji statistički značajna pozitivna povezanost između učestalosti u vežbanju i neuroticizma, dismorfije. Vežbači sa završenom višom školom statistički značajno duže vežbaju od ispitanika za završenim fakutetom odnosno master studijama. Odnosno ispitanici koji su u braku statistički značajno duže vežbaju. Dužina vežbanja pozitivno korelira sa godinama starosti, indeksom telesne vežine i brojem dece, a negativno korelira agresivnošću, negativnom valencom, otvorenošću, pozitivnom valencom, zadovoljstvom životom, dismorfijom, fizičkom manifestnom agresivnošću, indirektnom agresivnošću i fizičkom latentnom agresivnošću. Dismorfija, samopouzdanje, učestalost vežbanja, indeks telesne težine i ekstraverzija su značajni prediktori zavisnosti od vežbanja-.Vežbanje može postati psihički i fizički problem ukoliko se ekstremno vežba. Ova studija je objasnila potencijalne faktore rizika za pojavu zavisnosti od vežbanja, takođe se fokusirala na ličnost vežbača kao i na razliku između vežbača i nevežbača u nekim sociodemografskim i psihološkim karakteristikama.

The aim of present study was to examine whether there is a correlation between certain socio-demographic and psychological characteristics of personalities and the decision to exercise in the gyms on the population of men. The survey included exercisers from the gyms in Novi Pazar (51 respondents) in Kragujevac (58 respondents) as well as nonexercisers from Novi Pazar ( 65 respondents) and Kragujevac (31 respondents). The research was conducted during 2016. There is statistically significant difference in the education between exercisers and non –exercisers. There are more exercises who are in a relationship than nonexercisers. On average non-exercisers have more children than exercisers. Aggression, extraversion, neuroticism, negative valence, openness, positive valence, conscientiousness, selfconfidence, dysmorphy are more expressed in the behavior of exercisers than non exercisers. The exercise dependence is in positive correlation with the age, number of children and body mass index. There is statistically important correlation between exercise dependence and total aggressiveness as well as all kinds of aggressiveness (verbal manifest aggression, physical manifest aggression, indirect aggression, verbal latent aggression and physical latent aggression) extraversion, neuroticism and dysmorphia. There is statistically important negative correlation between exercise dependence and conscientiousness. Correlation was found between exercise dependence and negative valence. Neuroticism is more conspicuous in exercisers using supplements compared with those who do not use them. The average value of negative valence among the exercisers using supplements was higher compared with those who did not use any supplements. Dysmorphia is more conspicuous in exercises using supplements compared with those who do not use them. The exercisers that use supplements and those who to not use them show difference in physical manifest aggression, indirect aggression, verbal latent aggression and physical latent aggression. Also, there are significantly more exercisers that use supplements with bachelor degree / master. There is statistically important positive correlation between frequency of exercising and neuroticism, dysmorphia. Exercisers with finished vocational school statistically exercise longer compared with those who have Bachelor degree or a Master degree. Relatively, respondents who are married statistically exercise longer. The duration of exercise is in positive correlation with the age, body mass index and number of children, but in negative correlation with aggressiveness, negative valence, openness, positive valence, satisfaction with life, dysmorphy, physical manifest aggressiveness, indirect aggression and physical latent aggressiveness. Dysmorphia, self-confidence, exercise frequency, body mass index, and extraversion are important predictors of exercise-dependence. Exercising can become psychological and physical problem if it is extreme. This research has explained the potential risk factors for the occurrence of exercise dependence, it also focuses on personality of exerciser, as well as the difference between exercisers and non-exercisers based on some of the socio-demographic and psychological characteristics.