Procena psihološke i psihopatološke fenomenologije poremećaja upotrebe Interneta- sličnosti sa opijatskom zavisnošću

Abstract

Poremećaj upotrebe Interneta je psihofizički poremećaj koji podrazumeva pojavu tolerancije, simptome povlačenja, afektivne smetnje i poremećene socijalne relacije. Neurobiološki i farmakološki podaci ukazuju na sličnosti u patopsihologiji zavisnosti od opijata i patološkog kockanja, a time i na sličnosti sa poremećajem upotrebe Interneta. U osnovi navedenih problema su poremećaji centra za nagradu, koji upravlja svim oblicima ponašanja u kojima motivacija ima centralnu ulogu. CILJ ISTRAŽIVANJA: Cilj ovog istraživanja je da se uporede sociodemografske karakteristike osoba koje imaju poremećaj upotrebe Interneta, osoba koje su zavisne od opijata i kontrolne grupe. Kao i da se uporede psihološke karakteristike prema modelu Big Five i psihopatološke karakteristike, te utvrdi stepen njihove izraženosti kod osoba koje pripadaju pomenutim grupama. MATERIJAL I METODOLOGIJA: Istraživanje je koncipirano kao klinička studija preseka bazirana na metodološkom pristupu koji podrazumeva i primenu komparativne metodologije, a uz upotrebu skala procene i psihološko-psihijatrijskih baterija za procenu ličnosti. Procena je sprovođena putem sledećih upitnika: Internacionalni psihijatrijski intervju Pompidou, Skala poremećaja upotrebe Interneta, Upitnik za procenu depresivne ličnosti, Upitnik za procenu spremnosti za empatiju, Upitnik za procenu psihopatske devijacije, Upitnik za procenu samohendikepirajućeg ponašanja, Inventar Velikih Pet. Ukupan uzorak obuhvata 300 ispitanika: 100 ispitanika sa opijatskom zavisnošću, 100 ispitanika koji pokazuju simptome poremećaja upotrebe Interneta i 100 ispitanika kontrolne grupe. REZULTATI: Karakteristike ličnosti u vidu u empatije, ekstrovertnosti, prijatnosti, savesnosti, otvorenosti i saradljivosti, u manjoj meri su izražene kod osoba koje imaju poremećaj upotrebe Interneta i osoba zavisnih od opijata, u odnosu na kontrolnu grupu. Psihopatološke karakteristike ličnosti u vidu sklonosti ka depresivnom reagovanju u stresnim situacijama, samohendikepiranja i neuroticizma, u većoj meri su izražene kod osoba koje imaju poremećaj upotrebe Interneta i osoba zavisnih od opijata u odnosu na kontrolnu grupu ispitanika, a psihopatske crte i agresivnost više su izražene u osoba zavisnih od opijata u odnosu na druge dve grupe ispitanika. ZAKLJUČAK: Dobijeni rezultati daju doprinos za klasifikaciju poremećaja upotrebe Interneta i sugerišu svrstavanje u dijagnostičku kategoriju bihevioralnih zavisnosti. Kvalitativna analiza psihološke i psihopatološke fenomenologije opijatske zavisnosti i poremećaja upotrebe Interneta sugeriše njihovu zajedničku dispoziciju za adiktivne poremećaje.

Internet use disorder is a psychophysical disorder that includes increasing tolerance, withdrawal symptoms, affective disorders and disruption of social interactions. Neurological and pharmacological data regarding its effects on the reward pathway of the human brain points at similarities with opiate addiction and pathological gambling. OBJECTIVES: The aim of this study was a comparison of sociodemographic characteristics of individuals suffering from Internet use disorder, individuals addicted to opiates, and a control group. The aim of this study was also to compare psychological traits of participants according to the Big Five personality traits model and psychopathological traits. METHODOLOGY: A clinical cross-sectional study was conducted using assessment scales and batteries of psychological-psychiatric tests for personality assessment. The assessment was performed using the following materials: The Pompidou international psychiatric interview, The Internet disorder scale, Questionnaire for the assessment of depressive personality, Questionnaire for the assessment of empathy competency, Questionnaire for the assessment of psychopathic deviation, Questionnaire for the assessment of empathy competency, Questionnaire for the assessment of psychopathic deviation, Questionnaire for the assessment of self-handicapping behavior, The Big Five inventory. The sample covers 300 respondents: 100 respondents with opiate addiction, 100 respondents which expressed symptoms of the Internet use disorder, and 100 respondents in the control group. RESULTS: Personality traits in the form of empathy, extroversion, agreeableness, conscientiousness, openness and cooperativeness are expressed to a lesser degree in individuals with the Internet use disorder and individuals with opiate addictions compared to the control group. Psychopathological personality traits in the form of tendency towards depressive responses in stressful situations, self-handicapping behavior and neuroticisms are more expressed in individuals with the Internet use disorder and individuals with opiate addiction compared to the control group. Psychopathic traits and aggressive tendencies are more expressed in the group of individuals with opiate addiction compared to the other two groups of respondents. CONCLUSION: Results of the study support classification of the Internet use disorder in the diagnostic category ofbehavioral addictions. The qualitative analysis of psychological and psychopathological phenomenology of opiate addiction and the Internet use disorder suggest a common disposition for addictive disorders.