Povezanost karakteristika školske sredine i socio-ekonomskih faktora sa fizičkom aktivnošću i stanjem uhranjenosti dece školskog uzrasta

Abstract

Pozitivan stav prema fizičkoj aktivnosti i fizičkom obrazovanju među učenicima opada uprkos globalnoj promociji zdravog života. Deca provode veliki deo vremena u školi tako da je školska sredina dobro mesto za sprovođenje politike i prakse vezane za fizičku aktivnost dece kao i za promociju fizičke aktivnosti. Cilj ovog istraživanja bio je da se utvrdi odnos između uslova u školskom okruženju, demografskih i socioekonomskih faktora i fizičke aktivnosti učenika, odnosno njihovog stava prema časovima fizičkog obrazovanja i fizičkoj aktivnosti uopšte. Istraživanje, sprovedeno putem studije preseka, uključivalo je 438 učenika koji su pohađali prvu i treću godinu u četiri slučajno odabrane srednje škole. Iz zdravstvenih kartona dobijeni su podaci sa sistematskih pregleda koji se odnose na telesnu visinu i telesnu masu učenika. Na osnovu ovih podataka izvršena je procena uhranjenosti na osnovu standarda Svetske zdravstvene organizacije po percentilima telesne mase i telesne visine za uzrast i pol. Podaci koji su od značaja za ovo istraživanje prikupljeni su pomoću originalnih, posebno konstruisanih upitnika za decu i roditelje. Rezultati istraživanja su pokazali da je nedovoljan doprinos škole u svakodnevnoj i nedeljnoj fizičkoj aktivnosti učenika usled malog broja časova fizičkog obrazovanja, nedostupnosti sportskih objekata i opreme nakon nastave. Učenice su manje aktivne na časovima fizičkog obrazovanja u odnosu na učenike i imaju manje pozitivan odnos prema časovima fizičkog obrazovanja i fizičkoj aktivnosti uopšte.

Positive attitude towards physical activity and physical education among students is declining in spite of the global promotion of healthy life. Children spend a great deal of time in school so the school environment is a good place to implement policies and practices related to the physical activity of children and to promote physical activity. The aim of this research was to determine the relationship between the conditions in the school environment, demographic and socioeconomic factors and the physical activity of pupils, that is, their attitude towards physical education classes and physical activity in general. The research, conducted through a cross-section study, included 438 students who attended the first and third year in four randomly selected secondary schools. Data from medical records were obtained from systematic examinations related to body height and body weight of students. Based on these data, an assessment of nutrition based on World Health Organization standards was made, based on percentiles of body weight and body height for age and sex. The data of relevance for this research were collected using original, specially constructed questionnaires for children and parents. The results of the research have shown the insufficient contribution of school to the daily and weekly physical activity of students due to low number of classes of physical education, the inaccessibility of sports facilities and equipment after classes. Girls are less active at physical education classes than boys and have less positive attitude towards physical education classes and physical activity in general.