Procena kvaliteta života osoba sa hroničnim aktivnim zapaljenjem srednjeg uva

Abstract

U poslednjih dvadesetak godina, publikovan je ogroman broj radova koji se bave razvojem, validacijom i upotrebom specifičnih upitnika kratke forme, u cilju procene kvaliteta života pacijenata sa određenom vrstom oboljenja. Ciljevi. Naš cilj je bio da specifičan upitnik za procenu kvaliteta života pacijenata sa aktivnim hroničnim zapaljenjem srednjeg uva prevedemo, kulturološki adaptiramo na srpski jezik i validiramo, kao i da izvršimo procenu kvaliteta života tih pacijenata pre i posle izvedene hirurške intervencije na obolelom uvu. U istraživanju je korišćen opšti i specifični upitnik i identifikovani su prediktori kvaliteta života ovih pacijenata. Materijal i metode. U okviru ove panel studije bilo je uključeno 246 pacijenata sa dijagnozom hroničnog zapaljenja srednjeg uva. Dijagnoza bolesti je postavljena na Klinici za otorinolaringologiju i maksilofacijalnu hirurgiju, Kliničkog centra Srbije, u periodu od oktobra 2014. do novembra 2015. godine. Svi pacijenti su tokom prve posete specijalisti popunili dva upitnika, generički upitnik za procenu kvaliteta života povezanog sa zdravljem i specifični upitnik o hroničnom zapaljenju uva. Od 246 ispitanika, 203 je dobilo preporuku za hirurško lečenje, a 167 je operisano i praćeno 12 meseci nakon operacije. Ispitanici su upitnike ponovo popunjavali nakon 6 i 12 meseci od izvedene operacije. Podaci su statistički analizirani metodama deskriptivne i inferencijalne statistike, a za statistički značajnu razliku je uzimana vrednost od 0,05. Za pronađenu statistički značajnu razliku, određivali smo i veličinu efekta za varijable od značaja. Rezultati. Validacija upitnika je sprovedena na 60 pacijenta sa hroničnim zapaljenjem srednjeg uva i na 60 zdravih dobrovoljaca. Kronbah alfa koeficijent, konvencionalni indeks konzistencije, iznosio je 0,821, dok je pri ponovljenom merenju nakon 4 nedelje bio neznatno viši, iznoseći 0,840. Što se tiče test-retest pouzdanosti, dobijena vrednost intraklasnog korelacionog koeficijenta između obe posete je iznosila 0,985 (95% interval poverenja: 0,975 do 0,991). Na 167 operisanih pacijenata dobijena je visoko statistički značajna razlika u poboljšanju sluha nakon izvedene operacije. Takođe, dobijeno je visoko statistički značajno smanjenje u ukupnom skoru specifičnog upitnika posle hirurške intervencije, kao i u svakom od njegova tri subskora...

In the past 20 years, a large number of publications were dedicated to development, validation and use of short-form specific questionnaires in assessment of quality of life of the patients with particular diseases. Aims. Our primary goal was to contribute to this trend, by choosing a questionnaire that is in its early phase of development, translating and adapting it into Serbian language, and using it for assessment of quality of life improvement in patients with chronic otitis media after surgical intervention on the affected ear. Material and methods. This study included 246 patients diagnosed with chronic otitis media at the Clinic for Otorhinolaryngology and Maxillofacial Surgery of the Clinical Centre of Serbia from October 2014 to November 2015. All patients filled two questionnaires during their first visit, one specific and one generic used to asses general health-related quality of life. Surgical treatment has been recommended to 203 patients, out of whom 167 underwent surgery during the following year. Patients completed questionnaires again, 6 and 12 months after the surgery. Statistical analysis included descriptive and analytical statistical methods, and the value of 0.05 was considered as statistically significant. Effect size in standard deviations was reported for all statistically significant results. Results. The specific questionnaire was validated on 60 patients with chronic otitis media and 60 healthy volunteers. Cronbach alpha coefficient, the conventional index of consistency, was 0.821, while on repeated measurement after 4 weeks, was slightly higher − 0.840. In assessment of test-retest reliability, the value of interclass correlation coefficient between two visits was 0.985 (95% confidence interval: 0.975 to 0.991). There was a significant improvement in the area of ear symptoms and in hearing level on 167 operated patients. Furthermore, there was highly significant improvement in quality of life, represented by lower postoperative scores, both overall and for each of subscores of the specific questionnaire. For overall health-related quality of life, significant improvement was found both in physical and mental score of the questionnaire...