Numerička i eksperimentalna analiza uticaja modifikovane površine implanta na proces zarastanja butne kosti

Abstract

Prosečan životni vek je uvećan poslednjih godina, i nastaviće da se uvećava. Sa starenjem dolazi do pojave degenerativnih oboljenja, kao što je artritis, koji može izazvati hronični bol u kuku i otežati kretanje. U odmaklim fazama oboljenja, jedini način da se poboljša kvalitet života je da se ugradi veštački kuk. Totalna artroplastika kuka je veoma uspešna operacija, koja može da ublaži bol i vrati pokretljivost. Prilikom totalne artroplastike kuka, neophodno je izabrati između cementnih i bescementnih implanta. Životni vek bescementnih implanta zavisi od jačine veze koja je formirana između kosti i implanta. Postoji mnogo faktora koji mogu uticati na kvalitet te veze, a jedan od njih je topografija površine implanta, što je i bila glavna tema ove disertacije. U ovoj tezi, primenjena je metoda konačnih elemenata, u cilju analize uticaja različitih topografija na distribuciju smičućeg napona implanta. Veliki napon smicanja negativno utiče na okolno tkivo, tako da je cilj koristiti topografije, kod kojih je napon smicanja što manji. Primena ove metode nam omogućava uštedu vremena i jednostavnije preliminarno testiranje različitih topografija. Ovo pomaže izboru najbolje topografije na površini implanta, koja se nakon toga analizira u laboratoriji. Nakon numeričkih simulacija, fokus disertacije je bio na eksperimentalnom radu, koji se sastojao iz dva dela – kreiranje modifikovane površine implanta primenom metode elektronskog snopa i in vitro evaluacija vijabilnosti ćelija na modifikovanoj površini. Na kraju disertacije, prikazana je i primena algoritama veštačke inteligencije, u cilju procene različitih topografija, pre njihove numeričke i eksperimentalne analize.

Average life expectancy has increased in recent years and will continue to increase. Aging brings the onset of degenerative diseases, such as arthritis, which can cause chronic hip pain and make movement difficult. In the advanced stages of the disease, the only way to improve the quality of patient’s life is to implant an artificial hip. Total hip arthroplasty is a very successful procedure, which can relieve pain and restore mobility. During total hip arthroplasty, it is necessary to choose between cemented and cementless implants. The lifespan of cementless implants depends on the strength of the bond formed between the bone and the implant. There are many factors that can affect the quality of that connection, and one of them is the topography of the implant surface, which was the main topic of this dissertation. In this dissertation, the finite element method is applied to analyze the influence of different topographies on the distribution of the implant's shear stress. The goal is to use topographies where the shear stress is as low as possible, as high shear stress negatively affects the surrounding tissue. Application of this method allows us to save time and simplify preliminary testing of different topographies. This helps to select the best topography on the implant surface, which is then analyzed in the laboratory. After the numerical simulations, the focus of the dissertation was on the experimental work, which consisted of two parts - creation of a modified implant surface using the electron beam method and in vitro evaluation of cell viability on the modified surface. At the end of the dissertation, the application of artificial intelligence algorithms is shown, in order to evaluate different topographies, before their numerical and experimental analysis.