Politika sa pozicije moći Sjedinjenih Američkih Država, Ruske Federacije i Evropske unije prema Republici Srbiji u periodu od 2007. do 2018. godine.

Abstract

Politika sa pozicije moći Sjedinjenih Američkih Država (SAD), Ruske Federacije i Evropske unije (EU) prema Republici Srbiji nije nova pojava. Posle završetka Hladnog rata, takva politika je imala značajnu ulogu u sudbini Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije (SFRJ) i Savezne Republike Jugoslavije (SRJ), zatim državne zajednice Srbije i Crne Gore (SCG). Vojna neutralnost Srbije iz 2007. godine (kao eventualna namera da se spreči jednostrano proglašenje nezavisnosti Kosova i Metohije godinu dana kasnije), nerešeno pitanje statusa Kosova i Metohije ((imajući u vidu da nisu sve zemlje Ujedinjenih nacija (UN) i EU priznale njenu nezavisnost)) ali i neizvesno članstvo Srbije u EU, omogućili su SAD, Ruskoj Federaciji i EU da nastave sa sprovođenjem politike sa pozicije moći prema Srbiji. U skladu sa tim, glavna hipoteza koju autorka ove disertacije zagovara je da u periodu od 2007. do 2018. godine, politika sa pozicije moći SAD, Ruske Federacije i Evropske uniji prema Srbiji se sprovodila stalno i to prvenstveno zbog nezavisnosti Kosova i Metohije, vojne neutralnosti Srbije i odugovlačenja EU sa članstvom Srbije. Pored detaljne analize politike sa pozicije moći pomenutih aktera kroz poluge „tvrde“ i meke“ moći kao relaciona kategorija, zatim uz merenje moći uz pomoć indikatora merenja bezbednosne i ekonomske hijerarhije teoretičara realističke škole Dejvida Lejka (David Lake) ali i uz indikatore deskriptivnog karaktera odnosno službenih statističkih podataka o vojnoj, ekonomskoj, kulturnoj i religijskoj pomoći i aktivnosti SAD, Ruske Federacije i EU prema Srbiji u periodu od 2007. do 2018. godine, ovaj rad omogućuje da se po prvi put na jednom mestu analizira i upoređuje sprovođenje politike sa pozicije moći istovremeno od strane Sjedinjenih Američkih Država (SAD) i Ruske Federacije i Evropske unije (EU) prema Republici Srbiji.

The policy from the position of power of the United States of America (USA), the Russian Federation and the European Union (EU) towards the Republic of Serbia is not a new phenomenon. After the end of the Cold War, such a policy played a significant role in the destiny of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia (SFRY) and the Federal Republic of Yugoslavia (FRY), then the state union of Serbia and Montenegro (SCG). Serbia's military neutrality in 2007 (as a possible intention to prevent the unilateral declaration of Kosovo and Metohija's independence a year later), the unresolved issue of Kosovo and Metohija's status ((given that not all United Nations (UN) and EU countries have recognized its independence)) but also the uncertain Serbia's membership in the EU enabled the USA, the Russian Federation and the EU to continue implementing the policy from the position of power towards Serbia. Accordingly, the main hypothesis advocated by the author of this study is that in the period from 2007 to 2018, the policy from the position of power of the United States, the Russian Federation and the European Union towards Serbia was pursued constantly, primarily due to Kosovo and Metohija's independence, because of the Serbia's military neutrality and as a result of the EU's prolongation of the Serbia's membership. In addition to a detailed analysis of politics from the position of power of the mentioned actors through the levers of "hard" and "soft" power as a relational category, then with the measurement of power with the help of indicators of security and economic hierarchy of the Realistic school’s theorist David Lake, but also based on the indicators of descriptive character such as statistical data on military, economic, cultural and religious assistance and activities of the USA, the Russian Federation and the EU towards Serbia in the period from 2007 to 2018, this paper enables that for the first time in one place to be analyzed and compared the implementation of policy from the position of power at the same time by the United States of America (USA), the Russian Federation and the European Union (EU) towards the Republic of Serbia.