Uticaj karakteristika životne sredine na izloženost ranjive populacije prilikom oslobađanja amonijaka u akcidentnoj situaciji

Abstract

Istraživanje sprovedeno u doktorskoj disertaciji procenjuje izloženost osoba sa invaliditetom i životne sredine uticaju amonijaka u slučaju ostvarenja saobraćajne nesreće prilikom transporta navedene supstanci. Predložena je integrisana metoda za procenu rizika od identifikovanog problema sa fokusom na varijable životne sredine i varijable izazvane ljudskim faktorom sa značajnim uticajem na magnitudu hazarda. Za potrebe verifikacije metode sprovedena je studija slučaja koja procenjuje rasprostiranje amonijaka u životnoj sredini oslobođenog iz transportne cisterne u blizini Institucije za decu i omladinu sa smetnjama u razvoju u Veterniku, prigradskom naselju Novog Sada. Simulacije scenarija hazarda sprovedene su upotrebom ALOHA (eng. Areal Locations of Hazardous Atmospheres) softvera i potvrdile su pretpostavku da kombinacija visoke temperature i male brzine vetra može izazvati najnepovoljniji scenario, odnosno izložiti vecće područje životne sredine uticaju oslobođenog amonijaka. Pored toga, mape hazarda su razvijene integrisanjem rezultata ostvarenih upotrebom ALOHA softvera u QGIS (eng. Quantum GIS) softver radi prikaza i analize izloženosti ranjive populacije.

Research conducted within the doctoral dissertation assessing the exposure of people with disabilities to the impact of hazmat road accidents, in order to provide evidence-based knowledge necessary for the establishment of competent disaster preparedness procedures. An integrated method for the risk assessment of the identified problem was proposed focusing on environmental and human-induced variables with a significant impact on the hazard magnitude. For the purpose of method verification, a case study was developed for ammonia release from a tanker truck in the vicinity of the Institution for Children and Youth with Disabilities in Veternik, a suburban settlement of Novi Sad, Serbia. The simulation conducted with ALOHA (Areal Locations of Hazardous Atmospheres) software confirmed assumption that the combination of high temperature and low wind speed can cause the worst-case scenario i.e. to expose a larger surface area to the influence of released ammonia. In addition, hazard maps were developed by importing the simulated area of ammonia spread into QGIS (Quantum GIS) software.