Uticaj političkih partija na formiranje lokalnih izvršnih vlasti u Srbiji od 2008. do 2016. godine

Abstract

Doktorska disertacija bavi se pitanjima lokalne samouprave u Republici Srbiji od 2008. do 2016. godine sa ciljem istraživanja formiranja lokalnih koalicija i uticaja rukovodstava političkih partija na lokalne koalicije. Polazeći od istraživačkog pitanja na koji način se formiraju lokalne koalicije – da li od strane izabranih predstavnika građana na izborima (odbornika) i lokalnih odbora partija koje ih kandiduju ili od strane rukovodstva političkih partija na nacionalnom nivou (po principima preslikavanja i formiranja preširokih lokalnih koalicija) i opšte hipoteze istraživanja da se lokalne izvršne vlasti (koalicije) formiraju u dogovorima rukovodstava partija na centralnom nivou, a ne u dogovoru lokalnih odbora i samih odbornika kreiran je istraživački okvir za odgovor na istraživačko pitanje i dokazivanje opšte hipoteze. U prvom poglavlju predstavljen je dizajn istraživanja. Drugo poglavlje rada prikazuje teorijski i normativni okvir lokalne samouprave u Srbiji (teorijski okvir lokalne samouprave, značaj razvoja lokalne vlasti, sistem lokalne samouprave u Srbiji, teritorijalna organizacija lokalne samouprave, politički sistem lokalne samouprave i model vlasti, uloga političkih partija u lokalnoj vlasti i uloga građana). U trećem poglavlju predstavljen je okvir lokalnih izbora u Srbiji (izborni sistem na lokalnom nivou od obnove višestranačja, institucionalni okvir lokalnih izbora i teorije koalicija, minimalne i preširoke koalicije i koalicije na lokalnom nivou). U četvrtom poglavlju istraživanje se bavi unutar partijskom demokratijom u Srbiji (modelima istraživanja unutar partijske demokratije, postojećim istraživanjima u ovoj oblasti u Srbiji). U ovom poglavlju istražuje se autonomija lokalnih odbora i stepen decentralizacije političkih partija u Srbiji i predstavljena je metodologija izrade novog modela merenja unutar partijske demokratije i izrađen je Indeks autonomije lokalnih odbora u partijama u Srbiji kroz koji su dokazani određeni setovi posebnih i pojedinačnih hipoteza. U petom poglavlju predstavljeni su lokalni izbori u Srbiji i formiranje lokalnih vlasti od 2008. do 2016. godine. U ovom poglavlju prikazana je metodologija izrade Indeksa opšte preslikanosti republičke vlasti na lokalni nivo, metodologija izrade Indeksa preslikanosti koalicija, metodologija izrade Indeksa preširokih koalicija i definisani dodatni faktori koji utiču na lokalne koalicije. U ovom poglavlju predstavljene su i sve lokalne koalicije u tri izborna ciklusa u svim opštinama i gradovima u Republici Srbiji uz pojedinačne indekse preslikanosti koalicija, indekse preširokih koalicija i tipove lokalnih koalicija. Uz to, kroz kvantitativnu statističku analizu predstavljeni su svi indeksi sa dodatnim faktorima za sve jedinice lokalne samouprave u sva tri izborna ciklusa, zbirni model za sva tri izborna ciklusa, kao i uticaj i korelacija između različitih faktora i međusobnih odnosa preslikanih i preširokih lokalnih koalicija (ukupno 24.060 kodiranih podataka). U ovom poglavlju potvrđen je dodatni set polaznih posebnih i pojedinačnih hipoteza. U šestom poglavlju, kroz kvalitativnu i kvantitativnu analizu ispitani su odnosi unutar političkih partija, odnosi između odbornika/lokalnih funkcionera i rukovodstava političkih partija u kontekstu formiranja lokalnih vlasti, lokalnih kampanja, međusobnog odnosa i stavova o lokalnoj politici i potvrđeni dodatni setovi posebnih i pojedinačnih hipoteza. Svi dobijeni podaci i nalazi u istraživanju, od indeksa autonomije lokalnih odbora u partijama u Srbiji, preko indeksa preslikanosti i indeksa preširokih lokalnih koalicija, kvantitativne analize indeksa i dodatnih faktora, kvantitativne i kvalitativne analize odnosa unutar političkih partija na relaciji rukovodstvo – lokalni odbori potvrdili su polaznu opštu hipotezu ove doktorske disertacije.

Doctoral dissertation focuses on local self-government issues in the Republic of Serbia from 2008 to 2016 to explore the formation of local coalitions and the influence of political party leadership on local coalitions. Starting from the research question of how local coalitions are formed – whether by elected representatives of citizens in elections (councilors) and local committees of the parties that nominate them or by the leadership of political parties at the national level (on the principles of mirroring and forming too broad local coalitions) and the general hypothesis of research to include local executive powers (coalitions) in agreements of the leadership of parties at the central level, and not in agreement between local committees and councilors themselves, an research framework has been created to answer the research question and prove the general hypothesis. The first chapter presents the design of the research. The second chapter of the work shows the theoretical and normative framework of local self-government in Serbia (framework of local self-government, the importance of local government development, the local self-government system, the territorial organization of Serbia, the political system of local self-government and the model of government, the role of political parties and the role of citizens). The third chapter presents the framework of local elections in Serbia (the electoral system at the local level from the reconstruction of multi-party system, the institutional framework of local elections and the theory of coalitions, minimal and too broad coalitions, and coalitions at the local level). Chapter four deals with intra-party democracy in Serbia (research models of intra-party democracy, following existing research in this area in Serbia). In this chapter, the autonomy of local committees and the degree of decentralization of political parties in Serbia is investigated, the methodology of creating a new measurement model of intra-party democracy is presented, and the Index of autonomy of local committees in parties in Serbia is developed, through which particular sets of special and individual hypotheses are proven. Chapter five presents Serbia's local elections and the formation of local authorities from 2008 until 2016. In this chapter, the methodology of creating the index of the general mirroring of the republican government at the local level, the methodology of creating the index of mirroring of coalitions, and the methodology of creating the index of too broad coalitions are presented. This chapter also presents all local coalitions in three election cycles in all municipalities and cities in the Republic of Serbia, along with individual indices of mirroing coalitions, indices of too broad coalitions, and types of local coalitions. In addition, through quantitative statistical analysis, all indices with additional factors for all local self-government units in all three election cycles, a summary model for all three election cycles, as well as the influence and correlation between various factors and mutual relations of mirrored and too broad local coalitions are presented (a total of 24.060 coded data). Finally, this chapter confirms an additional set of initial special and individual hypotheses. Through qualitative and quantitative analysis, chapter six examines relations within political parties, relations between councilors/local officials, and political party leaders in the context of the formation of local authorities, local campaigns, mutual relations and attitudes about local politics, and attitudes toward local politics, and confirmes additional sets of special and individual hypotheses. All the obtained data and findings in the research, from the index of autonomy of local committees in parties in Serbia, through the index of overlapping and the index of too broad local coalitions, quantitative analysis of indices and additional factors, quantitative and qualitative analysis of relations within political parties in the relationship between leadership and local committees confirmes the initial general hypothesis of this doctoral dissertation.