Uticaj udruženih povreda žučnih vodova i krvnih sudova na ishod hirurške rekonstrukcije

Abstract

Holecistektomija je jedna od najčešćih operacija u abdominalnoj hirurgiji. Povreda žučnih vodova je poznata komplikacija holecistektomije, koja može dovesti do ozbiljnih posledica. Direktan uticaj povreda krvnih sudova i žučnih vodova na ishod hirurške rekonstrukcije do sada nije naučno potvrđen. Pojava komplikacija i potreba za reintervencijama zbog benignih stenoza takođe nije u potpunosti razjašnjena. Metodologija: Studijom retrospektivnog tipa obuhvaili smo praćenje 64 pacijenta koji su reoperisani u našoj ustanovi zbog povreda žučnih vodova (od januara 2002 do decembra 2014). Analiziran je period od povredne operacije do rekonstrukcije i posle rekonstrukcije. Istraživali smo incidencu i uticaj vaskularnih povreda na postoperativni oporavak i ishod hirurških rekonstrukcija. Pacijeni su praćeni najkraće 4 godine a najduže 17 godina. Bolesnici su bili podeljeni u nekoliko grupa: prema prisustvu vaskularne udružene povrede, vrsti vaskularne udružene povrede, hirurškoj tehnici holecistektomije (laparoskopska i otvorena), prema težini povrede i visini povrede kao i proteklom vremenu od momenta povrede do rekonstrukcije. Dobar hirurški ishod je definisan kao optimalno zdravstveno stanje pacijenta, bez potrebe za daljim hirurškim ili endoskopskim intervencijama posle primarne rekonstrukcije. Rezultati: Udružene vaskularne i bilijarne povrede registrovane kod 19 od 64 bolesnika (29,7%). Najčešća izolovana povreda je bila izolovana povreda desne hepatične arterije, koja je registrovana kod 10 bolesnika (52,6%). Teških vaskulobilijarnih povreda smo imali kod 6 bolesnika (31,6%). Analizirajući uticaj operativne tehnike na pojavu povreda žučnih vodova, zaključili smo da su se povrede žučnih vodova javile u 38 bolesnika tokom otvorene holecistektomije (59,4 %) i u 26 bolesnika koji su bili podvrgnuti laparoskopskoj holecistektomiji (40,6%). Rana rekonstrukcija je urađena kod 26 % a kasna kod 74 % bolesnika. Utvrdili smo da postoji i statistički značajna razlika između bolesnika sa i bez vaskularnih povreda u pojavi postoperativnog morbiditeta i letaliteta. Najčešći tip povrede žučnih vodova bio je tip E2 prema Strasbergovoj klasifikaciji. Zaključak: Vaskulobilijarne povrede sa povredama portnog krvotoka imaju značajno lošiji ishod hirurške rekonstrukcije i bitan činilac u nastanku teških morbiditeta tokom daljeg života. Vreme proteklo od povrede do rekonstrukcije žučnih vodova nije imalo uticaja na ishod rekonstrukcije. Rutinska MSCT angiografija kod povreda žučnog voda ima visok značaj u dijagnostikovanju kao i indirektnoj predikciji razvoja holestaznog sindroma u praćenju bolesnika sa vaskulobilijarnom povredom. Izolovana povreda desne hepatične arterije u E2 povredama žučnog voda nije izvestan činalac u nastajanje bilijarne stenoze.