Faktori koji utiču na ishod lečenja heroinskih zavisnika programom naltreksona i psihoterapije

Abstract

Uprkos značaju, studije koje ispituju faktore ishoda lečenja heroinskih zavisnika su relativno retke. Cilj ove studije je bio da se utvrde suportivni faktori za apstinenciju i faktori rizika za recidivizam kako bi se predvideo ishod lečenja heroinske zavisnosti. U kliničkoj eksperimentalnoj i eksplorativnoj studiji izučavane su dve grupe heroinskih zavisnika koje su prošle iste terapijske procedure sa različitim ishodom (133 apstinenta i 56 recidivista). Korišćen je nestandardizovan upitnik koji ispituje sledeće oblasti: (a) istoriju zavisnosti, (b) motivaciju za lečenje, (v) roditeljske stavove i kontrolu, (g) zadovoljstvo poslom, (d) socijalne i emotivne veze (đ) alternativna zadovoljstva, (e) korišćenje drugih supstanci tokom lečenja, (ž) vrste terapije. Hi kvadrat analiza izdvojila je posebne faktore od značaja dok je binarna logistička regresija pružila model sadejstva specifičnih faktora koji određuju formulu održanja apstinencije. Razvijena su dva matematička modela. Prvi model, „marker apstinencije“, predstavlja sadejstvo faktora kao što su: korišćenje tramadola kao supstituta heroinu pre početka lečenja (p = 0,011), nekorišćenje hipnosedativa (p = 0,001), duže korišćenje naltreksona (p < 0,0005), nekorišćenje marihuane (p=0,002), bavljenje sportom (p = 0,009), zaposlenost i zadovoljstvo poslom (p =0,009). Drugi model definiše „marker za recidivizam“ kroz sinergiju faktora kao što su: nekorišćenje tramadola pre početka lečenja (p < 0,0005), nepostojanje doživljaja gubitka kontrole nad ponašanjem kao motiv za početak lečenja (p=0,048), korišćenje benzodiazepina (p < 0,0005), kockanje (p = 0,009), mlađa životna dob zavisnika (p = 0,012) i izričit zahtev roditelja kao motiv za lečenje (p = 0,040). Studija pronalazi dva matematička modela od kojih jedan predviđa višegodišnju apstinenciju, a drugi recidivizam kao ishod lečenja zavisnika od heroina.

Despite the importance, studies evaluating treatment outcome factors in heroin addiction are relatively rare. This study aims to determine factors predictive for sustained abstinence or relapse as possible outcomes of a heroin addiction treatment. In this clinical experimental and explorative study, we evaluated two groups of heroin addicts that underwent the same therapeutic procedures with different outcomes, specifically 133 abstainers and 56 relapsers We used a non-standardized questionnaire that evaluates the following areas: (a) addiction history, (b) motivation for treatment, (c) parental attitudes and control, (d) job satisfaction, (e) social and emotional relationships, (f) alternative satisfactions, (g) concurrent use of substances other than naltrexone in treatment, (h) type of therapy. The chi square analysis identified factors of significance, while the binary logistic regression provided a model of synergy of specific factors that shape the formula for maintaining abstinence. We have developed two mathematical models. The first model, ‘abstinence marker’, is defined as the synergistic effect of the following factors: pre-treatment use of tramadol as a heroin substitute (p = 0.011) b) non-use of hypno- sedatives (p = 0.001), prolonged naltrexone use (p < 0.0005), non-use of marijuana (p=0.002), exercising (p = 0.009), employment and job satisfaction (p =0.009). The second model defines a ‘relapse marker’ through the synergistic effect of the following factors: a) non-use of tramadol before treatment (p < 0.0005), b) absence of the sense of a loss of control over behavior as a motive for treatment initiation (p = 0.048), c) benzodiazepine use (p < 0.0005), gambling (p = 0.009), e) younger age of addicts (p = 0.012), and f) explicit parental demand as a treatment motive (p = 0.040). The study found two mathematical models one of which predicts multiannual abstinence, while the other predicts relapse as possible outcome of heroin addiction treatment.