Evidencijalnost i epistemička modalnost: epistemički modalni operatori kao nosioci evidencijalnih značenja u engleskom i srpskom jeziku

Abstract

U ovom radu se sagledava kompleksnost odnosa dvaju kategorija, epistemičke modalnosti i evidencijalnosti, iz perspektive multidisciplinarnog pristupa zasnovanog na sintezi semantike, pragmatike, sintakse, analize diskursa, sociolingvistike i kontrastivne analize, s obzirom da su epistemičke procene verovatnoće/pouzdanosti sadržaja iskazanog suda zasnovane na dostupnim dokazima u direktnoj vezi sa mentalnim aktivnostima posredstvom kojih pojedinac kao govornik određene govorne zajednice percipira realnost čiji je i sam konstitutivni deo, razmišlja i donosi zaključke, utičući tako ne samo na formiranje sopstvenih stavova, već i kolektivnog mišljenja i identiteta govorne zajednice kojoj pripada. Teorijski okvir ovog istraživanja se zasniva na sintezi funkcionalne lingvistike koja jezik posmatra iz perspektive uzajamnog odnosa pojedinca i društvenog konteksta i u prvi plan ističe ulogu govornika i Palmerove teorije modalnosti sa elementima teorije deikse, s obzirom na deiktički karakter obeju kategorija koje su predmet proučavanja u ovom radu...

This paper investigates the complex relationship established between the categories of epistemic modality and evidentiality from the multidisciplinary perspective based on the synthesis of semantics, pragmatics, syntax, discourse analysis, sociolinguistics and contrastive analysis, taking into consideration that epistemic evaluations of certainty/truthfullness of the propositional content, based on the available evidence, directly correlate with the speaker’s mental activities; by means of these activities an individual as a representative of a speech community depicts his perception of reality to which he/she belongs as a constitutive part, performs the processes of thinking and concluding, thus influencing not only his/her own attitudes, but also the collective thought and identity of his/her speech community. Theoretical background of the research is based on the synthesis of functional linguistics which explains the language in terms of the mutuality between an individual speaker and social context, focusing on the role of the speaker, and Palmer’s theory of modality, combined with the elements of the theory of deixis, considering the deictic features of epistemic modality and evidentiality...