Éléments de civilisation francophone dans l’enseignement du FLE (Elementi frankofone civilizacije u nastavi francuskog kao stranog jezika)

Abstract

U našem radu reč je o elementima frankofone civilizacije u nastavi francuskog jezika. Tokom rada sa učenicima i studentima nivoa znanja A1-B2 francuskog, primetili smo da su manje senzibilizovani za frankofonu kulturu, i da su više upoznati sa elementima francuske kulture, u ovom slučaju mislimo na teritoriju današnje Francuske. To nas je navelo da uradimo analizu frankofonih elemenata u udžbenicima francuskog kao stranog jezika, korišćenim na prostoru Srbije. Naš korpus ekscerpiran je iz sto dvadeset čitanki i metoda francuskog jezika, od Drugog svetskog rata do 2013. g., reč je o metodama koje su objavljene na teritoriji bivše Jugoslavije, današnje Srbije i Francuske. U prvom delu rada objašnjeni su razlozi izbora teme, ciljevi rada kao i sama njegova struktura. Takođe je prikazano mesto koje zauzima učenje francuskog kao stranog jezika u obrazovnom sistemu aktuelne Srbije. Nakon toga izložen je teorijski pregled stavova kada su u pitanju pojmovi civilizacija, kultura i jezik, neodvojivi u učenju stranog jezika, kao i pojam interkulturalnosti, koja je jedna od nezaobilaznih kompetencija u nastavi stranih jezika danas. Potom je dato viđenje francuske i frankofone civilizacije u nastavi francuskog iz perspektive bivše i sadašnje teritorije naše države. U trećem delu rada objašnjen je pojam Frankofonije, razlozi zašto je značajna u nastavi francuskog, koja je njena uloga i šta ona zapravo danas predstavlja. Takođe je definisan pojam frankofonog elementa i dat opis udžbenika francuskog jezika, korišćenih od Drugog svetskog rata na prostoru današnje Srbije, kao i tematske kategorije prema kojima su klasifikovani frankofoni elementi. Četvrto poglavlje posvećeno je analizi korpusa koji je prethodno podeljen u sledeće tematske kategorije: „jezički varijeteti“, „geografija“, „slavne ličnosti, kulturni spomenici, istorija“, „grafičke umetnosti, skulptura i arhitektura“, „književnost“, „muzika“, „film“, „štampa i dokumentarni tekstovi“ i „stripovi“. U ovom delu rada prikazani su frankofoni elementi kroz osnovni pedagoški materijal, njihova upotreba, kao i jezičke kompetencije za koje su predviđeni. U poslednjoj fazi rada predložen je dodatni pedagoški materijal, nekoliko autentičnih frankofonih dokumenata, kao i njihova primena u nastavi francuskog kao stranog jezika, sve u cilju njihove bolje iskorišćenosti. VIII Na osnovu urađene analize izvodi se zaključak da frankofoni elementi nisu dovoljno zastupljeni u nastavi francuskog jezika i da bi trebalo da budu više prisutni, kroz različit i raznovrstan pedagoški materijal, pogotovo s obzirom na to da ih je moguće uklopiti u već postojeće udžbenike, za šta dajemo primere na samom kraju rada. U našem svetu višejezičnosti, mulitkulturalnosti i interkulturalnosti, budućnost francuskog jezika jeste u prihvatanju svih njegovih raznovrsnosti i različitosti.

Our dissertation deals with elements of the Francophone civilization in teaching the French language. While teaching students with the French language knowledge (level A1-B2), we noticed that they are less familiar with elements of Francophone culture, and more familiar with elements of French culture, meaning the culture of the territory of present-day France. That led us to perform an analysis of Francophone elements in textbooks used for teaching French as a foreign language which are used on the territory of Serbia. Our corpus was extracted from a hundred and twenty textbooks and methods used for teaching the French language, starting from the period of World War Two up to 2013. These methods were published on the territory of former Yugoslavia, present-day Serbia, and present-day France. The first part of the dissertation explains the reasons behind the choice of the topic, the aims of dissertation and its structure. This part also indicates the position of learning French as a foreign language in the current educational system of Serbia. This is followed by a theoretical overview of perspectives on the notions of civilization, culture, and language which are inseparable in learning a foreign language, including the notion of interculturality which is one of the mandatory competencies in teaching foreign languages today. After that, a look at the French and Francophone civilization in teaching the French language from the perspectives of the former and present-day territory of our country is provided. The third part of the dissertation explains the notion of Francophony, provides the reasons why it is significant in teaching the French language, what its role is and what it represents today. The notion of a Francophone element is also defined with a description of French language textbooks used from the period of World War Two on the territory of present-day Serbia, including thematic categories according to which the Francophone elements are classified. The fourth chapter is dedicated to analyzing the corpus which has previously been divided into the following thematic categories: “language varieties”, “geography”, “famous persons, cultural monuments, history”, “graphic arts, sculpting, and architecture”, “literature”, “music”, “film”, “press and documentary texts”, and “comic books”. This part of the dissertation displays Francophone elements through basic pedagogical material, their use, as well as language competencies they are prescribed for. The last phase of the dissertation suggests additional pedagogical material, several authentic Francophone documents, as well as their application in teaching French as a foreign language, all with the aim of maximizing their use. X Based on the performed analysis, a conclusion can be made that the Francophone elements are underrepresented in teaching the French language and that their presence should be increased through various and diverse pedagogical material, especially when it is taken into consideration that they can be fitted into already existing textbooks which is displayed by examples at the very end of the dissertation.