Spektroskopska i fotometrijska analiza bliskih galaksija različitih morfoloških tipova

Abstract

Cilj ove disertacije jeste svod-enje visedimenzionalnog prostora osobina galaksija na najmanji broj dimenzija, dovoljan da ih opise. U tu svrhu primenjena je statisticka analiza nad skupom parametara koji oslikavaju fundamentalne osobine galaksija, na morfoloski reprezentativnom uzorku od 2180 galaksija. Uzorak galaksija koriscen u ovoj disertaciji zasnovan je na Arecibo Legacy Fast ALFA (skraceno, Alfalfa) HI pregledu neba. Znacaj HI pregleda lezi u cinjenici da su galaksije birane iskljucivo na osnovu sadrzaja gasa (HI), tako da nema optickih selekcionih efekata. Iz ovog uzorka koji broji 10000 galaksija, izdvojeno je 2180 galaksija, koje raspolazu optickom spektroskopijom iz baze podataka Sloan Digital Sky Survey (skraceno, SDSS) i fotometrijom od ultraljubicastog (Galaxy Evolution Explorer, skraceno GALEX), preko optickog (SDSS) do bliskog infracrvenog dela spektra (Two Micron All Sky Survey, skraceno 2MASS). Skup analiziranih parametara odabran je uzimajuci u obzir poznate korelacije izmed-u fundamentalnih osobina galaksija, oslanjajuci se na prethodne radove iz ove oblasti. Parametri su detaljno testirani i med-usobno upored-eni, kako bi formirali konacan skup parametra iz veceg parametarskog prostora osobina galaksija. U svrhu izbora, tacnije odred-ivanja i testiranja parametara, prvo je izracunata kinematika zvezda pomocu javno dostupnog programa (pPXF), sa kojim su testirane empirijske i sinteticke biblioteke zvezdanih spektara. Konkretno, izracunata je disperzija brzina zvezda i visi momenti raspodele brzina duz pravca posmatranja. Ovo je do sada najveci uzorak galaksija za koji je izmerena detaljna kinematika zvezda ukljucujuci vise momente raspodele brzina. Velicina uzorka omogucava primenu statistickih testova na visi moment raspodele brzina (h4) za razlicite grupe morfoloskih tipova galaksija, koji su potvrdili ranije indikacije da elipticne i socivaste galaksije dele poreklo. Dalje su izvrsena nova merenja jacine odred-enih apsorpcionih linija (Likovi indeksi), od kojih su pojedine korisni indikatori starosti i metalicnosti, koje takod-e predstavljaju fundamentalne osobine galaksija. U krajnjoj statistickoj analizi, ispostavlja se da metali cnost nema znacajnu ulogu, dok se ukljucivanjem starosti galaksija u analizu bitno menjaju rezultati...

The goal of this thesis is to reduce multidimensional space of galactic properties to the smallest number of dimensions sucient to describe them. For this purpose, the statistical analysis is applied over the parameters that describe fundamental galactic properties on the morphologically representative sample of 2180 galaxies. The sample of galaxies used in this thesis is based on the Arecibo Legacy Fast ALFA (Alfalfa) blind HI survey. The importance of an HI blind survey lies in the fact that galaxies are chosen on the basis of their gas content (HI) solely, thus free of optical selection eects. From the initial sample counting 10000 galaxies, 2180 of them were chosen, since for this subsample the optical spectroscopy from the Sloan Digital Sky Survey (SDSS) was available and moreover the photometry in the UV (Galaxy Evolution Explorer, GALEX), and optical (SDSS) to the near-infrared (Two Micron All Sky Survey, 2MASS). Parameters are selected according to the previously established correlations between fundamental galactic properties, relying on the previous work. They are extensively tested and confronted between each other to be chosen from the larger parametric space. To select parameters, we rst measured stellar kinematics using publicly available code (pPXF), and tested both empirical and synthetic stellar libraries. In particular, we have measured the velocity dispersion and the higher moments of the line-of-sight velocity distribution function. This is the largest galaxy sample created so far with detailed stellar kinematics measured including higher moments of the line-of-sight velocity distribution function. The sample size allows statistical tests to be applied to the higher moment of the velocity distribution function (h4), with respect to the dierent groups of morphological galaxy types. Various tests agree with the previous indication that elliptical and lenticular galaxies have the same origin...