Analiza antioksidativnog statusa kod bolesnika sa unipolarnim i bipolarnim afektivnim poremećajem

Abstract

Uvod. Poremećaji raspoloženja obuhvataju veliku grupu psihijatrijskih oboljenja koja se karakterišu prisustvom patološkog raspoloženja kao ključnim elementom kliničke slike. U okviru ove grupe razlikuju se unipolarna depresija ili depresivni poremećaj koji se karakteriše prisustvom isključivo depresivnih epizoda, i bipolarni afektivni poremećaj kod koga postoji smenjivanje faza povišenog rapoloženja (manija ili hipomanija) sa fazama depresivnog raspoloženja. Etiologija poremećaja raspoloženja je rezultat složenog međudelovanja brojnih bioloških, psiholoških i socijalnih faktora. Smatra se da u patogenezi značajnu ulogu imaju abnormalnosti neurotransmiterskih i neuroendokrinih funkcija sa vrlo izraženom genetskom komponentom. U skorije vreme pretpostavlja se da je oksidativni stres uključen u patogenezu poremećaja raspoloženja, kao i drugih psihijatrijskih oboljenja. Oksidativni stres predstavlja poremećaj ravnoteže između stvaranja slobodnih radikala i mehanizama antioksidativne zaštite. U toku oksidativnog stresa dolazi do oštećenja molekula lipida, proteina ili DNK, čime se narušava njihova funkcija. Mozak je posebno osetljiv na dejstvo slobodnih radikala. Uloga oksidativnog stresa u patogenezi unipolarne depresije i bipolarnog afektivnog poremećaja nije još uvek sasvim rasvetljena, iako postoje brojni dokazi o poremećenom oksidativnom statusu kod obolelih. Jedna od pretpostavki je da je redoks regulacija povezana sa regulacijom inflamatornih puteva i da povećani oksidativni stres može dovesti do inflamacije. Postoje brojni dokazi koji govore u prilog tzv. inflamatornoj hipotezi depresije. Takođe, narušena funkcija mitohondrija, koje su glavni izvor slobodnih radikala, može učestvovati u etiopatogenezi depresije. Ciljevi istraživanja. U cilju utvrđivanja promena u antioksidativnom statusu u serumu obolelih od unipolarne depresije i bipolarnog afektivnog poremećaja određuju se različiti parametri oksidativnog stresa, i to biomarkeri oksidativnog oštećenja lipida (8- izoprostan i malondialdehid – MDA) i DNK (8-hidroksi-2´-deoksiguanozin – 8-OHdG), kao i antioksidativni enzimi (superoksid dizmutaza –SOD, katalaza– CAT, glutation peroksidaza – GPx i glutation reduktaza –GR)...

Introduction. Mood disorders encompass a large group of psychiatric disorders characterized by the presence of pathological mood as a key element of the clinical picture. Within this group, there is distinction between unipolar depression or major depressive disorder characterized by the presence of only depressive episodes and bipolar disorder with alternation of elevated mood (mania or hypomania) and depressive mood. The etiology of mood disorders is the result of a complex interaction between a number of biological, psychological and social factors. It is believed that abnormalities of neurotransmitter and neuroendocrine function play a significant role in their pathogenesis along with a very distinctive genetic component. Recently, it is assumed that oxidative stress is involved in the pathogenesis of mood disorders, as well as other psychiatric disorders. Oxidative stress represents an imbalance between the production of free radicals and antioxidant defense mechanisms. Oxidative stress causes damage to the molecules of lipids, proteins or DNA, and as a result disrupts their function. The brain is particularly sensitive to the effects of free radicals. The role of oxidative stress in the pathogenesis of unipolar depression and bipolar disorder is not yet completely understood, even though there is a lot of evidence of impaired oxidative status in patients. It is speculated that the redox regulation is associated with the regulation of inflammatory pathways and that increased oxidative stress can lead to inflammation. There is lots of evidence to so-called inflammatory hypothesis of depression. Also, impaired function of mitochondria, which are the main source of free radicals, may contribute to the etiopathogenesis of depression. Aims. In order to determine changes in the antioxidative status in the serum of patients with unipolar depression and bipolar disorder various parameters of oxidative stress are measured, including biomarkers of oxidative damage to lipids (8-isoprostanes and malondialdehyde – MDA) and DNA (8-hydroxy-2'-deoxyguanosine – 8-OHdG), and antioxidative enzymes (superoxide dismutase – SOD, catalase – CAT, glutathione peroxidase – GPx, and glutathione reductase – GR)...