Sudskomedicinski aspekti promene koncentracije etanola u biološkim uzorcima čuvanim u kontrolisanim laboratorijskim uslovima

Abstract

Određivanje koncentracije etanola u telesnim tečnostima, pre svega u krvi, neophodan je uslov da bi se ustanovio uticaj alkoholemije na psihomotorne sposobnosti. Poznavanje stabilnosti lekova, droga i metabolita u biološkim uzorcima je od ključne važnosti kada se ukaže potreba za ponovljenom analizom i evaluacijom rezultata u sudskom postupku. Osnovni ciljevi ovog rada su da se uz pomoć HS-GC metode (hedspejs gasna hromatografija) ustanovi da li postoji statistički značajna promena koncentracije etanola u uzorcima krvi dobijenih od živih osoba i u biološkim uzorcima uzorcima sa autopsijskog materijala. Na osnovu rezultata potrebno je bilo utvrditi u kojem tipu uzorka uzetog sa lešnog materijala postoji najmanja promena koncentracije tokom perioda čuvanja uzorka. Istraživanje je bilo otvoreno, randomizirano i prospektivnog tipa. Biološki uzorci krvi krvi živih osoba i lešnog materijala (krv, mokraća i staklasto telo) uzimani su metodom slučajnog izbora, u rasponu alkoholemije od 0,1 mg/ml do 5 mg/ml. Nakon inicijalne dvostruke analize, jedan biološki uzorak čuvan je u trajanju od 180 dana, dok je drugi otvaran i analiziran nakon 60, 120 i 180 dana. Ukupan broj analiza alkoholemije u krvi živih osoba iznosio je 500. Ukupan broj analiza koncentracije etanola u krvi, mokraći i staklastom telu sa leševa iznosio je 360. Etanol je u uzorcima krvi živih osoba, kao i u biološkim uzorcima sa autopsijskog materijala određivan metodom HS GC. Tokom čuvanja bioloških uzoraka u periodu od šest meseci ustanovljeno je da je došlo do značajnog smanjenja koncentracije etanola u svim analiziranim uzorcima, nezavisno od njegovog porekla. Promena koncentracije etanola tokom čuvanja u zavisnosti je od tkivne vrste uzorka, inicijalne alkoholemije, dužine čuvanja, integriteta vijala i čepova, temperature, odnosa tečne i gasne faze, prisustva konzervansa i potencijalnog intermitentnog otvaranja radi analiza.

Determination of ethanol concentration in body fluids, especially blood, is a necessary objective to establish the influence of alcohol on psychomotor skills. Knowing the stability of medicines, drugs and metabolites in biological samples is of crucial importance when there is a need for repeated analysis and result evaluation in court. The main objectives of this work were to determine whether there was a statistically significant change in ethanol concentration in blood samples obtained from living subjects and from autopsy material, by using HS-GC method (headspace gas chromatography). Based on the results it was necessary to determine which type of sample collected from autopsy showed the lowest change in concentration during the storage period. The study was open, randomized and prospective. Biological samples of living person's blood and autopsy biological samples (blood, urine and the vitreous humor) were taken at random, in the level range between 0.1 mg/ml and 5 mg/ml. After an initial duplicate analysis, one biological sample was stored for a period of 180 days, while the other was opened and analyzed after 60, 120 and 180 days. Total number of analysis of living person's blood samples was 500. The total number of analysis of autopsy biological samples was 360. All concentrations were determined by HS-GC method. During the storage, results showed that there has been a significant decrease in the concentration of ethanol in all of the analyzed samples, regardless of its origin. The level of this change was dependent on the type of tissue sample, initial alcohol concentration, duration of storage, integrity of the vials and stoppers, temperature, ratio of liquid and gas phases, presence of preservatives and intermittent opening for analysis.