Metaboličke karakteristike sindroma policističnih jajanika u visceralnom masnom tkivu i leptinska rezistencija u hipotalamusu pacova tretiranog 5alfa-dihidrotestosteronom: uloga glukokortikosteroida

Abstract

Sindrom policističnih jajnika (PCOS) je najčešća endokrinopatija žena u reproduktivnom životnom dobu i predstavlja heterogeno oboljenje, koje u osnovi karakterišu hiperandrogenizam, hronična anovulacija i policistični jajnici, a sa njim su povezane i karakteristike metaboličkog sindroma, kao što su insulinska rezistencija, gojaznost, dislipidemija i hipertenzija. Patofiziologija i etiologija PCOS-a, odnosno uzročno-posledična povezanost njegovih pojedinačnih simptoma, nisu do kraja razjašnjene. Generalno se smatra da reproduktivni, endokrini i metabolički poremećaji u PCOS-u formiraju začarani krug u čijem centru je hiperandrogenemija, koju stimulišu visceralna gojaznost, narušen lipidni metabolizam, inflamacija i insulinska rezistencija. Glukokortikoidni hormoni utiču na pojavu visceralne gojaznosti i, delujući antagonistički sa insulinom, mogu da doprinesu patofiziologiji metaboličkog sindroma. Glukokortikoidni hormoni tkivno-specifičnim efektima podstiču nastanak insulinske rezistencije na nivou organizma. Imaju i generalno antiinflamatorna dejstva, ali u gojaznosti podstiču ekspresiju nekih proinflamatornih činilaca. Leptin je hormon masnog tkiva, čija je najvažnija uloga centralno anoreksigeno dejstvo u hipotalamusu tokom kontrole unosa energije. Pri tome, leptin deluje sinergistički sa insulinom i antagonistički sa glukokortikoidnim hormonima. U gojaznosti dolazi do hiperleptinemije i nemogućnosti leptina da ostvari svoje efekte, to jest razvoja leptinske rezistencije. Glukokortikoidi kroz interakcije sa leptinskim signalnim putem mogu da podstaknu njen nastanak...

Polycystic ovary syndrome (PCOS) is the most common endocrinopathy of women of reproductive age. It is a heterogenous disorder, with hyperandrogenism, chronic anovulation and polycystic ovaries as basic characterisctics, and features of the metabolic syndrome, such as insulin resistance, obesity, dislipidemia and hypertension as associated metabolic characteristics. Pathophysiology and aetiology of PCOS and interlinks between its symptoms are yet to be clarified. It is generally considered that the reproductive, endocrine and metabolic features of PCOS create a vicious circle in the centre of which lies hyperandrogenemia, stimulated by visceral obesity, disturbed lipid metabolism, inflammation and insulin resistance. By functioning antagonistically with insulin, glucocorticoids influence the genesis of visceral obesity and contribute to the pathophysiology of the metabolic syndrome. Their tissue-specific effects stimulate systemic insulin resistance. In addition, glucocorticoids generally exhibit antiinflamatory actions. In obesity, however, they show an ability to stimulate proinflammatory factors. Leptin is a hormone with anorexigenic effects in the hypothalamus. In the course of energy intake and consumption control it works synergistically with insulin, but antagonizes the actions of glucocorticoids. Increased secretion of leptin - hyperleptinemia and leptin resistance are common consequences of obesity...