Upotreba multimodalnih resursa u prikazu Evropske unije u medijima sa engleskog i srpskog govornog područja : kritička analiza diskursa

Abstract

Predmet ove doktorske disertacije je multimodalni prikaz Evropske unije u pisanim i govornim tekstovima koje su mediji sa engleskog i srpskog govornog područja objavljivali u vremenskom periodu od 2004. do 2011. godine. Analiza multimodalnih sredstava vršena je iz ugla društvene semiotike, uz primenu kritičke i multimodalne analize diskursa. One podrazumevaju analizu koordinirane upotrebe različitih semiotičkih izvora kao što su jezik, slike, boje i gestovi na slikama. Analizirani su svi oni elementi čija je funkcija da proizvedu poseban efekat kod heterogene grupe čitalaca ili gledalaca. Cilj ovoga rada je da se na novi način interpretira ispoljavanje ideologije Evropske unije u savremenim medijima i u tu svrhu izvršena je posebna selekcija multimodalnih tekstova povezanih sa ovom temom. Teorijski i metodološki okvir istraživanja jeste kritička analiza diskursa koja se bavi jezikom kao društvenom praksom, što znači da jezik posmatra u kontekstu društvenih dešavanja. Budući da se ovaj rad bavi i poređenjem podataka iz dva jezika, engleskog i srpskog, primenjen je princip komparatibilnosti i izdvojeni su elementi identičnosti, razlike i delimičnog poklapanja u upotrebi jezika i multimodalnih elemenata. Pri analizi korpusa korišćene su metode koje se baziraju na hermeneutici i to posebno „hermeneutičkom krugu“ u kojem pred - razumevanje omogućava razumevanje, a prethodno razumevanje teksta se koriguje i dopunjava kasnijim razumevanjem celine (od dela prema celini, od celine prema pojedinačnom delu). Analizu korpusa prate odgovarajuća statistička merenja koja se, brojčano i procentualno izražena, tiču zastupljenosti i frekventnosti odabranih jezičkih i multimodalnih jedinica u analiziranim tekstovima.

The subject of this PhD thesis is a multimodal presentation of the European Union through written and spoken texts published by the media, from English and Serbian speaking areas, between 2004 and 2011. The analysis of multimodal means was conducted from a social semiotic perspective, by applying multimodal critical discourse analysis, which implies an analysis of the coordinated use of diverse semiotic resources such as language, images, colours and gestures. All the elements whose function is to produce a particular effect on a heterogeneous group of readers or viewers were analysed. The aim of this study is to interpret the manifestation of the European Union ideology in contemporary media in a new way. Therefore, a particular selection of multimodal texts related to this topic was made. The theoretical and methodological framework of the research is critical discourse analysis which deals with language as a form of social practice, which means that it views language within its social context. Since this paper also looks at a comparison of the data collected from two languages, English and Serbian, the principle of comparability was applied. As a result, identity elements, differences and partial overlap were isolated in the use of language and multimodal elements. In corpus analysis, methods based on hermeneutics were used, particularly the ‘hermeneutic circle’, in which pre-understanding ensures understanding, and prior understanding of the text is being corrected and updated with subsequent understanding of the whole (part-whole relation; whole-individual part relation). The corpus analysis is accompanied by corresponding statistical measures which, expressed both numerically and as a percentage, refer to the representation and frequency of the chosen language and multimodal units in the analysed texts.