Timski pristup u primeni antiemetika u prevenciji i lečenju postoperativne mučnine i povraćanja kod pacijentkinja nakon carskog reza

Abstract

Postoperativna mučnina i povraćanje (POMP) jedna je od najčešćih postoperativnih komplikacija. Incidencija POMP-a u odrasloj populaciji je 20−30%, a u populaciji sa povišenim rizikom kao što su ginekološke i laparoskopske operacije može da bude i do 80%. Adekvatna primena antiemetika kako u prevenciji tako i u lečenju POMP-a izuzetno je bitna za uspešnost terapije. Opservaciona prospektivna kohortna studija sprovedena je u Službi za ginekologiju i akušerstvo i u Službi za anesteziju sa reanimatologijom Opšte bolnice Subotica, u periodu od novembra 2019. do marta 2020. godine. U studiju su uključene pacijentkinje kod kojih je urađen elektivni carski rez u spinalnoj anesteziji. Za procenu mučnine, koja je subjektivna kategorija, korištena je vizuelno-analogna skala, a ozbiljnost postoperativnog povraćanja, izražena je kao broj emetičkih epizoda. Edukacija koju je sproveo tim za prevenciju i lečenje POMP-a u delu kolektiva Službe za anesteziju sa reanimatologijom rezultovala je usaglašavanjem stavova i nivoa znanja među kolegama kroz svakodnevnu komunikaciju u oblasti POMP-a, što je rezultovalo primenu antiemetika u skladu sa protokolom. Primena antiemetika u skladu sa protokolom kako u vrsti antiemetika tako i u dozi i vremenu ordiniranja dovelo je do smanjenja učestalosti POMP-a. Sve ovo gore navedeno smanjilo je ukupne troškove lečenja i delimično poboljšalo nivo zadovoljstva pacijentkinja. Na osnovu navedenog može se zaključiti da primena principa stewardship tj. upravljanja ili timskog pristupa u primeni antiemetika za prevenciju i lečenje POMP-a može doneti značajan benefit u svakodnevnoj kliničkoj praksi u smislu smanjenja učestalosti POMP-a, bezbednosti pacijenta i boljeg ishoda operativnog lečenja.

ostoperative nausea and vomiting (PONV) is one of the most frequent postoperative complications. The incidence of PONV in adult population is 30%, and in population with elevated risk, such as gynecologic and laparoscopic surgery, it can be up to 80%. Appropriate application of antiemetics both in the prevention and in the treatment of PONV is crucial for successful therapy. An observational cohort study was conducted in General Hospital Subotica in the period from November 2019 to March 2020. The study included patients who had undergone elective caesarean section in spinal anesthesia. To assess nausea, which is a subjective category, a visual analogue scale was used, and the severity of postoperative vomiting was expresses as the number of emetic episodes. Education of a part of the staff of the Anesthesiology and Intensive Care Department implemented by the PONV Prevention and Treatment Team resulted in harmonization of opinions and knowledge levels among colleagues through day-to-day communication on the subject of PONV, resulting in the administration of antiemetics in compliance with the treatment protocol. Administration of antiemetics in compliance with the treatment protocol, both in terms of type of antiemetic and in dosage and administration time, has led to a reduction in the incidence of PONV. All of the above reduced the total treatment costs and partially improved the patient satisfaction levels. Based on the above, it can be concluded that implementation of stewardship principle, i.e., team-based approach to administration of antiemetics for prevention or treatment of PONV may produce significant benefits in day-to-day clinical practice in terms of reduction in the incidence of PONV, patient safety and better operative treatment outcome.