Korporativno upravljanje i izbor optimalne strukture kapitala

Abstract

Svrha istraživanja u doktorskoj disertaciji je bolje razumevanje uticaja strukture kapitala na vrednost korporacije. Kontroverzni rezultati dosadašnjih empirijskih istraživanja o uticaju strukture kapitala na vrednost korporacije mogu se pripisati zanemarivanju odnosa strukture kapitala i korporativnog upravljanja. Pored toga što struktura kapitala predstavlja finansijski instrument, treba je posmatrati i kao komplementarni ili supstitutivni instrument korporativnog upravljanja koji može pozitivno uticati na proces maksimiranja vrednosti korporacije. Predmet doktorske disertacije je uloga korporativnog upravljanja u procesu izbora optimalne strukture kapitala. Posebna pažnja će biti posvećena analizi uticaja agencijskih troškova na odnos stepena zaduženosti i vrednosti korporacije, kao i razmatranju mogućih pristupa za kontrolu ovih troškova alternativnim instrumentima korporativnog upravljanja. Osnovni cilj istraživanja je da se teorijsko-metodološki i empirijski sagleda priroda uticaja korporativnog upravljanja na odnos strukture kapitala i vrednosti korporacije. Empirijsko istraživanje na uzorku korporacija koje posluju u Srbiji ukazalo je na to da vrednost korporacija sa pozitivnim poslovnim rezultatom raste se rastom stepena zaduženosti. Stepen koncentracije vlasništva i udeo neizvršnih direktora u upravnom odboru imaju direktan uticaj na stepen zaduženosti. Disciplinujući efekat duga kod korporacija u Srbiji vremenom slabi ili nestaje, jer rast stepena ukupne zaduženosti dovodi do rasta agencijskih troškova duga. Jačina uticaja stepena zaduženosti na vrednost korporacije menja se u zavisnosti od veličine upravnog odbora. Struktura kapitala svoj uticaj na vrednost korporacije delimično ostvaruje putem korigovanja jačine uticaja stepena koncentracije vlasništva i udela neizvršnih direktora u upravnom odboru na vrednost korporacije, što ukazuje na to da dug predstavlja komplementarni interni instrument korporativnog upravljanja.

The purpose of research in the doctoral thesis is a better understanding of the influence of the capital structure on the corporate value. Controversial results of the previous empirical research on the influence of the capital structure on the corporate value can be attributed to the neglect of the relationship between capital structure and corporate governance. In addition to the fact that the capital structure is a financial instrument, it should also be viewed as a complementary or substitute instrument of corporate governance that can positively influence the process of maximizing corporate value. The subject of this doctoral thesis is the role of corporate governance in the process of choosing an optimal capital structure. Special attention will be devoted to the analysis of the impact of agency costs on the relationship between the debt ratio and the corporate value, as well as to consideration of possible approaches to controlling these costs using alternative corporate governance instruments. The main aim of the research is to examine the theoretical, methodological and empirical nature of the influence of corporate governance on the relationship between the capital structure and the corporate value. Empirical research on a sample of corporations in Serbia indicated that the corporate value increases with the increase in the debt ratio for corporations that make a positive operating earnings. The level of ownership concentration and the proportion of nonexecutive directors on the board of directors have a direct impact on the capital structure. The disciplinary effect of debt in Serbian corporations is weakening or disappearing over time, as the increase in the total debt ratio leads to the increase in agency costs of debt. The impact of the debt ratio on the corporate value varies depending on the size of the board. The capital structure partially accomplishes its impact on the corporate value by correcting the strength of the influence of the ownership concentration and the proportion of nonexecutive directors on the board of directors on the corporate value, which indicates that debt represents a complementary internal corporate governance instrument.