Uticaj vrednosti pH pufera i vrste anjona na brzinu oksidacije L-askorbinske kiseline

Abstract

U radu je spektrofotometrijski ispitivana brzina oksidacije L-askorbinske kiseline. Tok reakcije je praćen snimanjem UV apsorpcionih spektara termostatiranih rastvora L-askorbinske kiseline u puferima različitih vrednosti rN: acetatnom (4-6). fosfatnom (5-8). fosfatno-citratnom (6-8), boratnom (8-11). glicinskom (9-11) i univerzalnom (4-11) !zveden je jednostavan oblik kinetičke jednačine reakcije višeg i razlomljenog reda. Dobijena jednačina je univerzalna, jer obuhvata jednačine nultog, prvog, drugog, trećeg i razlomljenog reda izračunate su vrednosti reda reakcije i one variraju sa promenom vrednosti rN unutar jednog puferskog sistema. Veza između vrednosti konstanti brzine oksidacije L-askorbinske kiseline i vrednosti rN ispitivanih pufera je linearna do vrednosti rN=10.00. Vrednosti koeficijenta pravca prave su različite za ispitivane pufere. Vrsta anjona prisutna u puferu kao i prisusutvo jona metala u korišćenim hemikalijama utiču na vrednosti konstante brzine oksidacije L-askorbinske kiseline i one su različite u raznim puferima istih vrednosti rN. Vrednosti konstante brzine oskidacije L-askorbinske kiseline su največe u univerzalnom puferu pri svim vrednostima rN. Prisutna smeša anjona manje utiče na oksidaciju L-askorbinske kiseline nego pojedinačni anjoni, verovatno zbog među- sobnih interakcija.

The paper deats with the spectrophotometric study of L-ascorbic acid oxidation rate. The course of reaction has been observed by recording the UV absorption spectra of thermostated solution of L-ascorbic acid in buffers with different рН values: acetate (4-6), phosphate (5-8), phosphate-citrate (6-8), borate (8-11), glycine (9-11) and universal (4-11). A simple form of kinetic eguation of higher and fractional order reaction has been observed. The obtained eguation is universal as it comprises the eguations of zero, first, second, third and fractional order. The reaction order values have been calculated and they vary with change of рН values within each buffer system. The relation between the values of L-ascorbic acid oxidation rate constants and рН value of the studied buffers is linear up to рН value = 10.00. The straight line stopes are different for investigated buffers. The anion type present in a buffer as wett as the presence of metal ions in applied chemicals affect the values of L-ascorbic acid oxidation rate constant and they are different in different buffers with the same рН values. The values of L-ascorbic acid oxidation rate constant are the highest in the universal buffer at all рН values. The present anion mixture affects the L-ascorbtc acid oxidation to a tesser degree than single anions, presumabty due to mutuat interactions.