Semiotika/aksiologija vizuelnog: Kritika razlučivanja, tumačenja i rasuđivanja

Abstract

Opšti cilj ovog istraživanja je stvaranje jednog novog, objedinjenog modela semiotike/aksiologije razlučivanja-tumačenja-rasuđivanja praćenog njegovom usresdsređenijom primenom na vizuelne predmete, pojave i medije – koji se uobičajeno smatraju vrednostima ili nosiocima vrednosti – i na prakse koje ili proizvode vrednosti ili kodiraju/šifriraju vrednosti. Dakle, ovo istraživanje, ovo posmatranje se neće baviti svim i svakim pojedinačnim vizuelnim predmetom, te jezičkim izrazom korišćenim u različitim oblastima ljudskog zanimanja za vrednosti, već će pre predložiti opštu strategiju, načelni metod razmišljanju o uslovima i razlozima za stvaranje različitih vrednosti, kao i upotrebe mnogih izraza i reči, istorijskih i novosazdanih, to jest predložiti metod organizacije i klasifikacije pri razlikovanju, tumačenju, razmišljanju, doživljavanju i procenjivanju čulnih pojava, a posebno vizuelnih pojava – vizuelnog. Proizvedena teorija će pored kratkog pregleda istorije semiotičkih razmatranja predstaviti novo tumačenje i tehničke izraze semiotike/aksiologije, teorije rasuđivanja znakova/simbola, objasniti ih i odrediti, a zatim predložiti i prikazati njihovu primenu u tumačenju i procenjivanju četiri strane (estetske, funkcionalne, moralno-etične, saznajne) čulnih pojava, sa posebnim usredsređenjem na vizuelnu oblast ljudske čulnosti i na vizuelnost pojava, kao i na postupke, sredstva i medije pri konstruisanju veštačkih pojava, kao i na znakovno/simbolno kodiranje i dekodiranje u praksama vizuelnih umetnosti, dizajna, te komunikacijskog dizajna predstavljenim istorijskim primerima. Poseban cilj istraživanja je da pokaže i prikaže dinamiku semiotičkog razlučivanjatumačenja- rasuđivanja fenomena koji nužno pretpostavlja, nerazdvojiv je i graničen antropocentrično generisanim dualitetima, primarnim polaritetima, kao što su: subjekt / objekt, stvarno / nestvarno, istinito / lažno, primereno / neprimereno, prijatno / neprijatno, funkcionalno / disfunkcionalno, itd., to jest strukturalno postavljanim vrednosnim polarnostima otelotvorenim u tehnofaktima tokom pet istorijskih faza: zapadne renesanse, pre-industrijskog, industrijskog, informacijskog i post-informacijskog razdoblja, te da prikaže kako istorijski, kulturološko generisani i semantički definisani polariteti hronološki teže “izjednačavanju”, (r)evolucijama, prevratima i hijerarhijskim obrtima, te istovremeno reprodukciji, održavanju sintaksičkog kontinuiteta i strukturalnog integriteta dualnosti, to jest očuvanju strukturalno primarne polarnosti matematičkog tipa + / – , a analiziranjem istorijskih pojava, događaja, primera i prekretnica koje su doprinele semantičkim promenama polarnosti, a u smisaonom okviru kreativnosti, inovativnosti, istorijskog povećavanja proizvodne, reproduktivne, multiplikativne efikasnosti, te raspodele vrednosti.