NAUČNOM VEĆU MEDICINSKOG FAKULTETA
UNIVERZITETA U BEOGRADU
Na sednici Naučnog veća Medicinskog fakulteta u Beogradu, održanoj dana23.10.2015. godine, broj 5940/1 imenovana je komisija za ocenu završene doktorskedisertacije pod naslovom:
„Isptivanje značaja nalaza optičke koherentne tomografije makule u dijagnostici
i praćenju rezultata lečenja poremećaja vitroretinalne dodirne površine”kandidata mr dr Jelene Paović, zaposlene u Institutu za očne bolesti, Kliničkog CentraSrbije u Beogradu, kao lekar specijalista oftalmologije i retinovitrealni hirurg. Mentorje Prof. dr Svetislav Milenković.Komisija za ocenu završene doktorske disertacije imenovana je u sastavu:1. Prof dr Milenko Stojković, redovni profesor i direktor Instituta za oftalmologijuKCS, Medicinskog fakulteta, Univerziteta u Beogradu2. Prof. dr Miloš Jovanović, redovni profesor, Instituta za oftalmologiju KCS,Medicinskog fakulteta, Univerziteta u Beogradu3. Prof. dr Vasilije Misita, redovni profesor u penziji Instituta za oftalmologiju KCS,Medicinskiog fakulteta, Univerziteta u BeograduNa osnovu analize priložene doktorske disertacije, komisija za ocenu završenedoktorske disertacije jednoglasno podnosi Naučnom veću Medicnskog fakultetasledeći
IZVEŠTAJ
A) Prikaz sadržaja doktorske disertacijeDoktorska disertacija mr sci Jelene Paović napisana je na 385 strana i podeljena jena sledeća poglavlja: uvod, ciljeve rada, materijal i metode, rezultate, diskusiju,zaključke i literaturu. U disertaciji se nalazi ukupno 54 grafikona, 261 slika i 6 tabela.Doktorska disertacija sadrži sažetak na srpskom i engleskom jeziku, biografijukandidata, podatke o komisiji i spisak skraćenica korišćenih u tekstu.
UvodU uvodnom delu je najpre data definicija vitroretinalne dodirne površine kaokompleks sastavljen od struktura koje povezuju vitrealni korteks i bazalne membranećelija retine. Poremećaji vitroretinalne dodirne površine su definisani kao grupaoboljenja koja predstavljaju različite manifestacije sa istim patofiziološkimmehanizmima koje nastaju kao posledica nepotpunog odvajanja ili anomalnogodvajanja zadnjeg vitreusa. Uvod sadrži detaljno opisanu: građu, anatomeskekarakteristike, biohemijski sastav, metabolizam i funkciju staklastog tela. Detaljno jeopisana i uloga hijalocita i hijaluronske kiseline u staklastom telu. Materijal oremodelovanju staklastog tela i promenama u staklastom telu nastalim kao posledicastarenja je prikupljen iz brojnih naučnih baza. Navedene su različite hirurškemogućnosti i iskustva različitih autora kao i najnoviji terapijski pristupi i primenaenzimske vitrolize.
Materijal i metodeRezultati statističke analize sprovedene su na 131 pacijentu sa poremećajimavitroretinalne dodirne površine i obrađene paketom SPSS verzija 17. Pacijenti supodeljeni na tri osnovne grupe oboljenja: epiretinalne membrane, vitreomakularnetrakcije i rupture makule. Ispitivanje je obuhvatilo i drugo oko pacijenta, bez obzira na
prisustvo ili odsustvo simptoma i kliničkih znakova oboljenja. Kod svih pacijentaispitano je prisustvo subjektivnih simptoma, koji mogu da prate osnovnu bolest.Ispitivanje vidne oštrine sa punom korekcijom je obavljeno po Snellen-u a vidneoštrine izražene po log MAR tabeli radi preciznije interperetacije. Poremećajivitroretinalne dodirne površine su dijagnostikovani pomoću optičke koherentnetomografije (OCT). Pregled očnog dna obavljen je indirektnom biomikroskopijomkorišćenjem lupe Super Vitreo Fundus (Volk) i kontaktnim sočivom sa tri oglegala(Haag-Streit 903). Za skeniranje makule korišćen je OCT aparat Optopol Copernicus,sa talasnom dužinom izvora svetlosti 830nm, aksijalnom rezolucijom skena 6µ,transverzalnom rezolucijom 12-18µ, dužine B scan-a 10mm, sa 25000 A scan-ova usekundi. Ovom metodom je ispitivana kontura fovee, prisustvo epiretinalnihmembrana, njihova lokalizacija i vrsta pripoja za makulu, vitromakularne trakcije sasvim karakteristikama, očuvanost sloja fotoreceptora i reflektivnost pigmentnogepitela, postojanje i vrsta rptura (lamelarne, pseudo i rupture pune debljine). Svaki odovih poremećaja je podeljen u odgovarajuće grupe radi statističke obrade i ispitivanjasrepena i povezanosti poremećaja vitroretinalne dodirne površine međusobno.
CiljCiljevi ovog istraživanja su bili da se ispitaju sledeći parametri: zastupljenostporemećaja vitroretinalne dodirne površine prema polu i starosti, značaj OCT metodeu dijagnostici ranih stadijuma bolesti, zastupljenost vitromakularne trakcije ucelokupnoj grupi pacijenata sa poremećajima vitroretinalne dodirne površine,učestalost pojedinih tipova (fokalnog ili difuznog) i lokalizacija (fovealna iliekstrafovealna) i ispitaju parametri ruptura u makuli (visina, minimalini unutrašnjiprečnik i prečnik baze). Cilj je takođe bio i da se ispita povezanost pojedinihporemećaja vitroretinalne doditrne površine međusobno i sa stepenom oštrine vida: ukom stepenu tip ERM (0-2) utiče na visinu vidne oštrine, u kom stepenu su prisustvo ivrsta edema kod ERM (cistoidni ili difuzni), vrsta pripoja (fokalni i difuzni) ikontinuranost ERM, povezani sa visinom vidne oštrine, u kom stepenu je
kontinuiranost ERM povezana sa centralnom debljinom makule, u kom procentu jeprisutna tečnost oko makularne rupture pune debljine (FTMH) i u kom stepenucentralnom debljinom makule (CDM) i kontinuiranosti fotoreceptora utiče na oštrinuvida kod pacijenata sa poremećajima vitroretinalne doditrne površine.
B) Kratak opis postignutih rezultataKod 131 pacijenta odnosno kod 261 očiju dat je kratak opis i prikaz OCT skenovamakule kao i numeričke vrednosti za sve posmatrane parametre. Grafički su prikazanirezultati statističke analize i poređenje dobijenih numeričkih rezultata međusobno isa oštrinom vida. Rezultati su pokazali da
DiskusijaDiskusija je napisana jasno i pregledno, uz objašnjenja i poređenja sa rezultatimadrugih istraživanja.
ZaključciZaključci sažeto prikazuju najvažnije nalaze koji su proistekli iz rezultata rada.Korišćena literatura sadrži 371. referencu.
C) Objavljeni radovi koji čine deo doktorske disertacijePaović J, Paović P, Sredović V. Behcet’s Disease: Systemic and Ocular Manifestations,BioMed Research International, vol. 2013, Article ID 247345, 7 pages,doi:10.1155/2013/247345Paović J, Paović P, Sredović V. Correlation between Ocular Manifestations and TheirComplications as Opposed to Visual Acuity and Treatment in Behcet's Disease,Autoimmune Diseases, vol. 2013, Article ID 842673, 7 pages,doi:10.1155/2013/842673.
Paović J, Paović P, Paović AS, Sredović V. Diagnostic Procedures and Follow Up ofMacular Microstructural Changes in Patients with Uveitis as Seen on OpticalCoherence Tomography. J Cytol Histol. 2013; 5:211. 7pages, doi:10.4172/2157-7099.1000211.Paović J, Paović P, Dimčić Z. Can Heterozygosity of MTHFR andHyperhomocysteinemia be Risk Factors for Both Retinal/Vitreal Hemorrhages inRetinal Vasculitis and Retinal Vein Occlusion?. Research in Immunology: AnInternational Journal. 2015; 1-11, doi: 10.5171/2015.246396.
D) Zaključak (obrazloženje naučnog doprinosa)Rezultati istrazivanja ukazuju das u pacijenti sa prisustvom simptoma, aneizmenjenom konturom fovee, imali bolju VO. Zastupljenost različitih stadijuma ERMpokazuje da kod žena postoji opadajuća, a kod muškaraca blago rastuća tendencija uodnosu na progresiju ERM od 0-2 stadijuma. ERM koja premošćava foveu je bilazastupljena 2,5 puta češće u poređenju sa ERM koja pravi prekide i ne premošćavafoveu. Ne postoji značajna razlika u raspodeli VO između pacijenata gde ERMpremošćava i ne preošćava foveu. Postoji značajna povezanost između ERM kojapremošćava foveu i CMD. Kod pacijenta sa ERM cistoidni (64 očiju) i difuzni edemmakule (67 očiju) su bili podjednako zastupljeni. Visina CDM i očuvanostfotoreceptora najviše utiču na visinu VO. Najmanja CDM kod pacijenta sa ERM 0povezana je sa najboljom VO. Pacijenti sa ERM 0 češće imaju difuzni pripoj i najboljuVO. Visina VO je povezana sa obe, CDM i SDM. Najmanje SDM prisutne su samo ugrupama sa boljom VO, dok su najveće SDM prisutne u grupama sa smanjenom VO.OCT praćenje evolucije rupture i ERM u korelaciji sa visinom VO ima važnu ulogu pridonošenju odluke o hirurškoj intervenciji. Visina VO, CDM i SDM prate distribucijupodataka za H-FTMH. Pacijenti sa dobrom VO imali su najmanju CDM. Najbolju VOimali su pacijenti sa najmanjom visinom FTMH (H-FTMH). CDM je manja ukoliko je H-FTMH manja i obrnuto. Diskontinuitet sloja fotoreceptora je bio dijagnostikovan u
30% očiju, dok je kontinuitet fotoreceptora bio u 70% očiju pacijenta sa poremećajemVRDP.Ova doktorska disertacija je urađena prema svim principima naučnog istraživanja.Ciljevi su bili precizno definisani, naučni pristup je bio originalan i pažljivo izabran, ametodologija rada je bila savremena. Rezultati su pregledno i sistematično prikazani idiskutovani, a iz njih su izvedeni odgovarajući zaključci.Na osnovu svega navedenog, i imajući u vidu dosadašnji naučni rad kandidata,komisija predlaže Naučnom veću Medicinskog fakulteta Univerziteta u Beogradu daprihvati doktorsku disertaciju mr dr Jelene Paović i odobri njenu javnu odbranu radisticanja akademske titule doktora medicinskih nauka.U Beogradu,05.05.2016MentorProf. dr Svetislav Milenković_________________________________Komisija:Prof dr Milenko Stojković____________________________Prof. dr Miloš Jovanović_____________________________Prof. dr Vasilije Misita_____________________________